Trong cái thời đại 4.0 mà công nghệ đang dần tạo ra sức ảnh hưởng to lớn lên cuộc sống này của mỗi cá nhân và thậm chí là đến cả sư vận động của toàn thể nhân loại thì có lẽ ai trong tất cả chúng ta đã không còn quá xa lạ với những cụm từ như “Kỷ nguyên số”, “Thời đại công nghệ”, “Công nghệ 4.0”,… mà chúng ta có thể bắt gặp ở bất kỳ đâu. Và dĩ nhiên, dòng công nghệ này cũng cuốn đi không ít người, chính vì vậy lập trình dần trở thành con đường được rất nhiều người lựa chọn theo đuổi và lấy đó làm bệ phóng cho tương lai của mình.
Riêng với các bạn có đam mê với cái nghề gõ bàn phím thì việc lựa chọn một ngôn ngữ lập trình làm nền tảng cũng như để cháy hết mình với nó là một điều hết sức cần thiết, đặc biệt là đối với những bạn mới bắt đầu tìm hiểu về lập trình. Lựa chọn đẹp đẽ nhất có lẽ là Java, tuy nhiên trên bảng xếp hạng các ngôn ngữ thịnh hành hiện nay thì Python lại đang trỗi lên rất mạnh mẽ.
Nếu như các bạn có ý định theo đuổi ngành nghề đầy triển vọng này thì Khóa học Python tại Lập Trình Việt chắc chắn sẽ là sự lựa chọn đúng đắn dành cho bạn
Bài viết sau đây sẽ giúp bạn so sánh được các điểm mạnh và điểm yếu giữa ngôn ngữ lập trình Java – một ngôn ngữ kỳ cựu và ngôn ngữ lập trình Python – một ngôn ngữ tiềm năng trong tương lai, nhằm giúp bạn có thể đưa ra được sự lựa chọn đúng đắn khi quyết định theo đuổi con đường lập trình.
Lịch sử của 2 ngôn ngữ Java và Python
1.1. Java
Năm 1995, Java chính thức ra đời, đây là một loại ngôn ngữ lập trình đa mục đích, kiểu tĩnh – Statically-typed – nghĩa là ngay tại thời điểm compile ( biên dịch) các phép toán, hàm hay biến đều có thể kiểm tra ngay vì đã xác định được kiểu dữ liệu, bên cạnh đó đây cũng là loại ngôn ngữ hướng đối tượng.
Mọi người biết đến Java với cái tên WORA ( Write Once Run Anywhere) – viết một lần để sử dụng chạy cho bất kỳ nơi đâu, dưới sự trợ giúp của máy ảo Java – JVM ( Java Virtual Machine), Java được thiết kế để có thể chạy trên tất cả mọi nền tảng với càng ít sự phụ thuộc càng tốt.
1.2. Python
So với Java, Python xuất hiện sớm hơn ( vào khoảng năm 1991), tuy nhiên rất nhiều người chưa biết tới Python là gì mãi cho đến gần đây sức ảnh hưởng của nó mới trở nên rõ rệt hơn. Đây là một loại ngôn ngữ lập trình đa mục đích, kiểu động – Dynamically-typed – điều này có nghĩa là trong quá trình thực thi, kiểu dữ liệu sẽ được tự động chuyển đổi nếu cần thiết, do đó khi khai báo chúng chúng ta sẽ không cần phải chỉ định kiểu dữ liệu của hàm hoặc biến.
Python là loại ngôn ngữ có cấu trúc rõ ràng, hình thức rất sáng sủa, bên cạnh đó, Python còn có một số ưu điểm nổi bật như dễ nhớ, dễ học và dễ đọc. Người sử dụng có thể thông qua số lần gõ phím tối thiểu để viết mã lệnh nhờ vào sự cho phép của cấu trúc của Python.
Các điểm khác nhau giữa Java và Python
Về hiệu năng
Mã nguồn của cả Java lẫn Python đều được biên dịch về dạng Bytecode đồng thời phải nhờ sự trợ giúp của máy ảo để chạy, đây chính là lý do khiến cho chúng trở thành hai loại ngôn ngữ đa nền tảng. Tuy nhiên, giữa chúng vẫn có những sự khác biệt như: Java thường biên dịch mã nguồn trước thời gian cjayj – runtime, còn Python thì ngược lại, nó biên dịch mã nguồn ngay trong thời gian chạy.
Hiệu năng của các chương trình của Java sẽ được cải thiện đáng kể nhờ vào việc tất cả hoặc một phần chương trình đều được biên dịch “just – in – time” thành native code bởi máy ảo của Java. Ngược lại, hiệu năng của Python bị ảnh hưởng không hề nhỏ ở bản phổ biến nhất – CPython vì nó không thực hiện điều trên.
– Một số điều về CPython: Python là một ngôn ngữ lập trình, do đó khi viết cần phải tuân theo các quy luật nhất định bởi vì nó thực chất chỉ là một bộ quy tắc ngôn ngữ. Do đó, trên thực tế, nếu không có Python interpreter hỗ trợ thì nó không thể chạy được. CPython là bản implementation Python phổ biến nhất, là Python interpreter sử dụng ngôn ngữ C để viết. Bên cạnh đó còn có thêm Iron Python: Python interpreter sử dụng để chạy trên nền tảng .NET,
Pypy: Python interpreter từng sử dụng Python để viết và Jython: sử dụng nền tảng Java để chạy,…
Ngôn ngữ chỉ có ngữ nghĩa mà không có tốc độ. Do đó, chúng ta cần phải chọn ra một triển khai cụ thể mới có thể so sánh tốc độ của chúng với nhau. Giữa hiệu năng của Python với Java sẽ có cách biệt khá đáng kể trong một số trường hợp. Ví dụ như hiệu năng của Java có thể nhanh hơn hiệu năng của Python gấp 10 lần trong một thử nghiệm binary tree.
Độ phổ biến
Giữa Python và Java thì liệu cái nào sẽ chiếm ưu thế và được ưu tiên lựa chọn hơn?
Giữa hai ngôn ngữ này thì mức độ phổ biến luôn là một trò chơi, lý do là bởi vì trong 3 vị trí phổ biến hàng đầu thì Java và Python đã từng là đối thủ của nhau.
Có thể thấy được rằng, hiện nay Java và Python đều là các ngôn ngữ đang HOT dù dựa theo bất kỳ thống kê nào, tuy vậy, giữa hai ngôn ngữ này vẫn sẽ có khoảng cách dù khoảng cách ấy đang ngày một thu hẹp lại.
Cú pháp
Như đã nói ở trên, Python là một ngôn ngữ kiểu định động, do đó trong quá trình khai báo, các bạn không cần xác định kiểu dữ liệu của biến bởi vì các kiểu này sẽ được suy ra bằng trình thông dịch đồng thời, khi chương trình được chạy thì việc này cũng sẽ được kiểm tra. Chính vì lý do này, mà Python tương đối giống với ngôn ngữ tiếng Anh, đồng thời cú pháp của nó cũng đơn giản hơn rất nhiều. Hơn thế nữa, đối với những người mới bắt đầu, mã code của Python thường thân thiện và dễ đọc hơn rất nhiều, bởi vì nó không tuân theo các quy tắc lùi đầu dòng và cũng không sử dụng dấu ngoặc nhọn.
Ngược lại, với người sử dụng Java, các bạn cần phải khai báo kiểu dữ liệu rõ ràng cho các biến, đồng thời còn phải tuân theo các cú pháp nghiêm ngặt. Do vậy, những người mới bắt đầu thường sẽ gặp khó khăn khi sử dụng Java vì đôi khi chỉ vì một số lỗi nhỏ như thiếu dấu “;” ở cuối câu lệnh,… mà chương trình có thể sẽ không chạy. Một số nhà phát triển sẽ cảm thấy yêu thích và thoải mái vì sự rõ ràng, quy cũ này, tuy nhiên cũng có những nhà phát triển ngược lại, họ cảm thấy bất tiện vì nó, đặc biệt là đối với các dự án lớn.
Cơ hội việc làm và mức lương
Để so sánh về mức thu nhập hoặc cơ hội việc làm giữa những nhà phát triển lựa chọn con đường Java hay Python thì có lẽ không có một sự so sánh khách quan hoặc sự khác biệt nào. Do vậy, các bạn có thể bắt đầu bằng một vị trí khiêm tốn như thực tập để có thể tích luỹ thêm các kinh nghiệm thực tế và làm đòn bẩy cho sự nghiệp hoặc bắt đầu làm việc ngay với vị trí một nhà phát triển nếu sở hữu một chuyên môn tốt, vì cả hai đều đang rất phổ biến.
Thay vì dựa vào tiêu chí của cơ hội sẵn có hoặc mức thu nhập để lựa chọn loại ngôn ngữ thì để có thể phát triển tốt hơn với sự chọn lựa của bản thân, các bạn nên cân nhắc các tiêu chí khác từ đó chọn ra được loại ngôn ngữ gần gũi và thích hợp nhất với mình.
Ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhau
2.5.1. Game Development
So với C++/ C# – những ngôn ngữ có hệ sinh thái khổng lồ thì cả Java lẫn Python đều không có khả năng để cạnh tranh trong lĩnh vực phát triển trò chơi PC, do đó chúng ta sẽ không nói đến mặt này. Bên cạnh đó, để có thể mang lại cho người chơi cảm giác liền mạch thì lĩnh vực phát triển trò chơi luôn luôn đòi hỏi có được hiệu suất cao nhất. Tuy cả Python và Java đều không hề chậm, nhưng để phát triển trò chơi thì đây lại không phải là những ngôn ngữ tốt mang lại hiệu suất tốt nhất. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, cả Java lẫn Python đều sở hữu một số công cụ có khả năng giúp ích như:
– Với Python: Pygame, Panda3D và Cocos;
– Với Java: JMonkeyEngine.
2.5.2. Web Development
Trong nhánh phát triển liên quan đến việc tạo ra các phần mềm để chạy trên Server – Backend Web Development đều sử dụng cả hai ngôn ngữ là Python và Java. Theo như khảo sát của các nhà phát triển của StackOverflow thì đây là lĩnh vực phổ biến nhất. Để viết được một chương trình không hề đơn giản, để có thể đáp ứng được tất cả các yêu cầu thiết kế từ tính hiệu quả, độ tin cậy và bảo mật thực sự rất khó. Vì lý do đó mà những frameworks trừu tượng được tạo ra bởi các nhà phát triển nhằm cho phép bạn sử dụng mà không phải bỏ ra quá nhiều công sức.
Django và Flask là hai frameworks của Python, nó không chỉ cung cấp các chức năng cơ bản cần thiết mà còn bảo mật và hiệu quả. Spring chính là frameworks với hệ sinh thái rộng lớn nhất của Java, không chỉ vậy nó còn sỡ hữu một cộng đồng xung quanh khá lớn. Đối với các nhà phát triển, thì trong việc phát triển web, những frameworks này hỗ trợ cho Java lẫn Python trở nên vô cùng mạnh mẽ hơn.
2.5.3. Machine Learning
Đối với những người thuộc các ngành khác nhau muốn thử nghiệm Machine Learning cũng như đưa sức mạnh của AI vào các lĩnh vực tương ứng thì Python chính là một sự lựa chọn phổ biến nhất, lý do là bởi vì cú pháp của nó tương đối đơn giản và đồng thời đây cũng chính là loại ngôn ngữ đa năng hoàn chỉnh. Đây cũng chính là lý do mà Python – một loại ngôn ngữ lập trình với một thư viện và hệ sinh thái khổng lồ, được rất nhiều nhà phát triển trong lĩnh vực Machine Learning và AI lựa chọn.
Với tính năng đơn giản trong việc sử dụng và gỡ lỗi thì Java cũng là một trong các ngôn ngữ phổ biến được các nhà phát triển Machine Learning lựa chọn. Một số ứng dụng cấp doanh nghiệp và quy mô lớn cũng đã vận dụng ngôn ngữ Java. Các bạn có thể sử dụng một số thư viện sau của Java như những trợ thủ đắc lực cho mình, bao gồm: MOA, Weka, DeepLearning4, Mallet.
Cả Python lẫn Java đều là các ngoin ngữ đều là các ngôn ngữ hướng đối tượng có thể chạy trên bất kỳ nền tảng hệ điều hành nào với các thư viện khổng lồ có sẵn. Tuy nhiên, chúng lại có cách thực thi khác nhau, nhưng nếu bạn lựa chọn bất kỳ loại ngôn ngữ nào nhằm mục đích bắt đầu hành trình của mình thì hãy tin rằng sẽ không thiếu môi trường và tài nguyên cho bạn.
Python có lẽ là sự lựa chọn tốt nhất đối với những bạn vẫn còn khá lạ lẫm với lập trình, lý do là bởi vì nó tương đối dễ dàng hơn, cú pháp cũng có sự tương tự như tiếng Anh, bên cạnh đó trong các khoá học về máy tính trên khắp thế giới Python cũng là loại ngôn ngữ được sử dụng phổ biến.
Tuy nhiên, có lẽ bạn sẽ cảm thấy quen thuộc hơn với Java nếu bạn có mục tiêu là xây dựng nên các ứng dụng với nền tảng đến từ thế giới của C/ C++.
Nói tóm lại, các bạn có thể tuỳ thuộc vào mục tiêu cũng như khả năng của bản thân để có thể lựa chọn được cho mình loại ngôn ngữ thích hợp nhất.
