7 nguyên tắc kiểm thử phần mềm các tester cần nắm
Mặc dù 7 nguyên tắc kiểm thử phần mềm đã tồn tại từ lâu, nhưng việc hiểu và áp dụng chúng đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về quy trình kiểm thử và kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực phần mềm.
Có 7 nguyên tắc kiểm thử phần mềm mà tester nên nhớ và tuân theo:
- Kiểm thử cho thấy sự hiện diện của lỗi
- Kiểm thử tất cả là điều không thể
- Kiểm thử sớm giúp tiết kiệm thời gian và tiền bạc
- Lỗi tập trung lại một cụm với nhau
- Nghịch lý thuốc trừ sâu
- Kiểm thử phụ thuộc ngữ cảnh
- Suy nghĩ sai lầm về việc hết lỗi
1. Kiểm thử cho thấy sự hiện diện của lỗi
Kiểm thử phần mềm là một phần quan trọng trong quy trình phát triển sản phẩm, giúp đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của ứng dụng trước khi đưa ra thị trường. Tuy nhiên, việc kiểm thử không đảm bảo rằng sản phẩm sẽ không có lỗi 100%. Mặc dù đã kiểm tra kỹ lưỡng và khắc phục các lỗi được phát hiện, vẫn có thể xuất hiện các lỗi không mong muốn khi sản phẩm được sử dụng thực tế.
Có một số nguyên nhân khiến cho điều này có thể xảy ra. Đôi khi, môi trường thử nghiệm không tương tự với môi trường thực tế mà sản phẩm sẽ hoạt động. Ngoài ra, việc sử dụng đa dạng các thiết bị và hệ điều hành cũng có thể gây ra những vấn đề không lường trước được.
Do đó, việc thiết kế bộ Test Case phải được thực hiện một cách cẩn thận và có mức độ bao phủ rộng, nhằm tìm ra càng nhiều lỗi càng tốt. Ngoài ra, việc tiến hành kiểm thử trong môi trường thực tế và lặp lại quá trình này khi cần thiết là điều cần thiết để đảm bảo sự ổn định và chất lượng của sản phẩm.
Kiểm thử nhằm mục đích tìm ra lỗi của sản phẩm.
2. Kiểm thử tất cả là điều không thể
Việc kiểm thử tất cả mọi khía cạnh của một ứng dụng là không khả thi và không thực tế. Có quá nhiều khả năng và kịch bản có thể xảy ra trong quá trình sử dụng ứng dụng, và việc cố gắng kiểm tra tất cả chúng sẽ làm tăng chi phí và thời gian kiểm thử mà không đảm bảo sự hoàn hảo.
Thay vào đó, các tester cần phải đánh giá và ưu tiên các điểm quan trọng và có nguy cơ lỗi cao để kiểm tra. Bằng cách tập trung vào các khu vực chính và quan trọng nhất của ứng dụng, họ có thể tối ưu hóa quá trình kiểm thử và tìm ra được những lỗi quan trọng nhất một cách hiệu quả.
Việc áp dụng các chiến lược kiểm thử thông minh và linh hoạt sẽ giúp các tester đạt được mục tiêu kiểm thử một cách hiệu quả và đảm bảo chất lượng của sản phẩm cuối cùng.
3. Kiểm thử sớm giúp tiết kiệm thời gian và tiền bạc
Kiểm thử càng sớm càng tốt không chỉ giúp phát hiện lỗi sớm mà còn giúp giảm thiểu chi phí và thời gian cần thiết cho việc sửa chữa sau này. Bằng cách bắt đầu kiểm thử từ giai đoạn đầu của quy trình phát triển phần mềm, các lỗi có thể được phát hiện và khắc phục ngay từ khi chúng mới xuất hiện, trước khi chúng lan rộng và gây ra những vấn đề lớn hơn.
Việc kiểm thử sớm cũng giúp đảm bảo rằng sản phẩm có thể hoàn thành đúng tiến độ và đáp ứng được yêu cầu của khách hàng một cách hiệu quả. Bằng cách phát hiện và khắc phục lỗi ngay từ giai đoạn đầu, dự án có thể tiến triển một cách trơn tru và không gặp phải những vấn đề không mong muốn ở giai đoạn sau.
Kiểm thử sớm giúp tiết kiệm thời gian và tiền bạc
4. Lỗi tập trung lại một cụm với nhau
Nguyên tắc này mô tả về việc mật độ phân bổ lỗi trong một sản phẩm. Nhiều người nghĩ rằng lỗi sẽ dàn trải đồng đều nhưng thực chất phần lớn lỗi tập trung vào những module, chức năng chính của hệ thống. Điển hình, một sản phẩm có tới 10 module nhưng chỉ 1 module gây ra số lượng lỗi tối đa trong quy trình phát triển phần mềm.
Nói cách khác, hầu hết các lỗi được tìm thấy trong quá trình kiểm thử thường nằm trong một số lượng nhỏ các module. Dựa trên kinh nghiệm, các tester có thể xác định trước được các module rủi ro như vậy. Nhưng để tiếp cận được các module này cần được chau chuốt về Test Case để lỗi có thể hiện diện được.
5. Nghịch lý thuốc trừ sâu
Nguyên tắc này cũng áp dụng cho kiểm thử phần mềm. Sử dụng cùng một bộ Test Case một cách lặp đi lặp lại có thể dẫn đến hiện tượng mù lòa trong việc phát hiện lỗi. Điều này tương tự như việc sử dụng cùng một loại thuốc trừ sâu quá thường xuyên, khiến sâu bệnh trở nên kháng thuốc.
Để giải quyết vấn đề này, các bộ Test Case cần được cập nhật và điều chỉnh thường xuyên để phản ánh sự thay đổi trong sản phẩm và yêu cầu của dự án. Bằng cách này, các tester có thể tìm ra được các lỗi mới và đảm bảo rằng sản phẩm được kiểm thử một cách toàn diện hơn.
Nguyên tắc nghịch lý thuốc trừ sâu
6. Kiểm thử phụ thuộc ngữ cảnh
Kiểm thử phụ thuộc ngữ cảnh là nguyên tắc yêu cầu sự linh hoạt của các tester. Mỗi sản phẩm đều có có những yêu cầu riêng và nhiệm vụ của người kiểm thử là phải xây dựng được bộ Test Case phù hợp ngữ cảnh.
Ví dụ: Nếu bạn cùng lúc kiểm thử ứng dụng Website và ứng dụng Mobile bằng một bộ Test Case giống y hệt nhau là sai lầm. Website và Mobile đã có sự nhau rất nhiều về: Giao diện, kích thước, tính tương thích, version, bộ nhớ, hành vi thao tác người dùng…Vì vậy, Test Case xây dựng cho ứng dụng Website phải khác với ứng dụng Mobile dù cùng một sản phẩm.
7. Suy nghĩ sai lầm về việc hết lỗi
Nguyên tắc này đảm bảo rằng ứng dụng không chỉ không có lỗi mà còn đáp ứng được các yêu cầu và nhu cầu của người dùng là điều vô cùng quan trọng trong quá trình kiểm thử phần mềm. Tester không chỉ nên tập trung vào việc tìm kiếm và sửa chữa các lỗi mà còn phải đảm bảo rằng ứng dụng hoạt động hiệu quả và mang lại giá trị thực cho người dùng cuối.
Quan điểm rằng việc hết lỗi là đủ không còn phù hợp trong môi trường phát triển phần mềm hiện nay, khi người dùng đặt ra nhiều yêu cầu và mong đợi cao hơn từ các sản phẩm công nghệ. Do đó, vai trò của tester không chỉ là tìm lỗi mà còn là đảm bảo rằng sản phẩm phản ánh đúng nhu cầu và mong muốn của khách hàng.
Kết luận
Áp dụng 7 nguyên tắc kiểm thử giúp nâng cao chất lượng quy trình kiểm thử và tăng hiệu quả làm việc của các tester. Mỗi nguyên tắc đều đóng góp vào sự tổ chức và tập trung, và chỉ cần áp dụng một nguyên tắc cũng có thể cải thiện hoạt động kiểm thử rõ rệt so với kiểm thử dựa trên cảm tính.
