Tìm hiểu định nghĩa Business Analyst là gì?
Người phân tích kinh doanh (BA) được mô tả như một “Chuyên gia phân tích doanh nghiệp”, đó là người chơi chính trong quá trình liên kết giữa khách hàng và đội ngũ kỹ thuật cũng như kinh doanh của doanh nghiệp.
Sau quá trình sử dụng thì BA được chia thành 3 nhóm nghiệp vụ khác nhau, bao gồm:
- Nhóm phân tích các quy trình nghiệp vụ và kinh doanh: Nhóm này giữ nhiệm vụ chủ yếu trong việc phân tích cơ hội, thách thức, điểm mạnh, điểm yếu cho một mảng kinh doanh riêng của công ty hoặc doanh nghiệp. Đây là nhóm tập hợp nhà lãnh đạo với những khả năng: Chuyên viên tư vấn chiến lược, chuyên viên phân tích tài chính, chuyên viên phân tích kinh doanh,…
Định nghĩa Business Analyst là gì?
- Nhóm phân tích quy trình nghiệp vụ và kinh doanh: Đây là một trong những nhóm có khả năng thực hiện các công việc là tập trung vào tối ưu hóa, tích hợp nghiệp vụ chuyên nghiệp để có thể đáp ứng được mọi mục tiêu kinh doanh. Một số chức năng tiêu biểu của nhóm này bao gồm: Các chuyên viên phân tích nghiệp vụ, Business Systems Analyst, Business Architect, Data Analyst,…
- Nhóm thực hiện phân tích các yêu cầu về sản phẩm và giải pháp: Nhiệm vụ của nhóm là tập trung vào các mô hình hóa cho các chức năng, chất lượng sản phẩm, yêu cầu nghiệp vụ hoặc giải pháp công việc,… Các chức năng tiêu biểu của nhóm này bao gồm: Các chuyên viên thực hiện phân tích hệ thống – System Analyst, Giám đốc sản phẩm – Product Manager, chủ sản phẩm – Product Owner, kỹ sư hệ thống – Requirement Engineer,…
Business Analyst cần học gì
Về mặt yêu cầu về kiến thức và kỹ năng cho công việc của một BA, có thể thấy rằng mọi ngành học đều cung cấp đầy đủ những yếu tố cần thiết trong ba lĩnh vực chính. Hiện nay, các trường đại học ở Việt Nam cũng như trên toàn cầu đang mở rộng rất nhiều chương trình đào tạo liên quan đến BA, để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về chuyên gia có kỹ năng và kiến thức đa ngành trong lĩnh vực này.
- Kinh tế
- Công nghệ thông tin
- Hệ thống thông tin quản lý
Ngành hệ thống thông tin quản lý
Các BA có xuất phát điểm từ khối ngành hệ thông tin quản lý rất thuận lợi vì được đào tạo các kiến thức về thiết kế, phương pháp quản trị, vận hành hệ thống thông tin và phân tích dữ liệu.
Ngành Kinh tế – Quản lý
Nhóm ngành Kinh tế – Quản lý bao gồm các lĩnh vực liên quan đến tài chính, quản trị, ngân hàng, và kế toán-kiểm toán. Sinh viên tham gia vào ngành này sẽ được trang bị kiến thức cơ bản về kế toán, tài chính, và quản trị, mang lại lợi thế lớn khi bắt đầu sự nghiệp sau khi tốt nghiệp. Tuy nhiên, một thách thức đối với sinh viên trong nhóm ngành này là thiếu hụt kiến thức về công nghệ thông tin khi trở thành nhà quản lý (BA).
Tình trạng này có thể được khắc phục bằng cách tích hợp học công nghệ thông tin vào chương trình học của sinh viên, ngay cả khi chúng ta đang ở trong khối ngành chính. Việc học xen kẽ giữa các môn học chính và việc nghiên cứu thêm về công nghệ thông tin từ kiến thức cơ bản đến chi tiết sẽ giúp sinh viên nắm bắt được sự quan trọng của nó trong môi trường kinh doanh ngày nay.
Mặc dù có điểm yếu ban đầu về kiến thức công nghệ, sự nỗ lực và cam kết của sinh viên có thể tạo ra sự cân bằng giữa khả năng quản lý kinh tế và sự hiểu biết vững về công nghệ thông tin. Điều này không chỉ giúp họ thích ứng với thách thức công việc mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển nghề nghiệp toàn diện và linh hoạt trong môi trường kinh doanh đa dạng hiện nay.
Ngành Công Nghệ Thông Tin
Ngành Công Nghệ Thông Tin (CNTT) đa dạng với nhiều chuyên ngành nhỏ như khoa học máy tính, công nghệ phần mềm, truyền thông và mạng máy tính. Sinh viên theo học trong lĩnh vực này sẽ hưởng lợi lớn khi tham gia vào vai trò Business Analyst (BA), nhờ sẵn có kiến thức chuyên sâu về CNTT, quá trình xây dựng, vận hành, và phát triển hệ thống phần mềm. Họ có khả năng trực tiếp tham gia vào sản xuất và giải quyết các vấn đề thách thức.
Nếu bạn là sinh viên CNTT và mục tiêu nghề nghiệp của bạn là trở thành một BA, quan trọng nhất là bạn cần bổ sung kiến thức về nghiệp vụ kinh doanh. Điều này đồng nghĩa với việc hiểu rõ về cách doanh nghiệp hoạt động, quy trình kinh doanh, và cách CNTT có thể ứng dụng để tối ưu hóa hiệu suất. Ngoài ra, kỹ năng giao tiếp là chìa khóa quan trọng để truyền đạt thông tin một cách hiệu quả giữa các bên liên quan.
Bên cạnh đó, kỹ năng giải quyết vấn đề là yếu tố quan trọng khác mà sinh viên CNTT quan tâm khi hướng đến vai trò BA. Khả năng nhanh chóng xác định và giải quyết các thách thức kỹ thuật và chức năng là quan trọng để đảm bảo dự án diễn ra suôn sẻ. Hơn nữa, khả năng làm việc nhóm là yếu tố chính để tối ưu hóa sức mạnh của đội ngũ và đảm bảo mỗi thành viên đóng góp hiệu quả vào mục tiêu chung.
Vậy nên, việc kết hợp kiến thức chuyên sâu về CNTT với kỹ năng nghiệp vụ kinh doanh, giao tiếp, giải quyết vấn đề và làm việc nhóm sẽ làm tăng khả năng thành công của sinh viên CNTT khi theo đuổi sự nghiệp BA.
Những công việc phải làm của Business Analyst là gì?
Mặc dù BA đã được phân chia theo nhiều nhóm nghiệp vụ khác nhau nhưng tổng quan thì mỗi Business Analyst cần phải thực hiện những công việc sau: P
- Trực tiếp làm việc và trao đổi với khách hàng: Như các bạn đã biết, BA giữ vai trò làm cầu nối giữa khách hàng cùng với đội ngũ kỹ thuật viên. Chính vì vậy, một BA giữ trách nhiệm nhận các yêu cầu từ khách hàng. Từ đó, phân tích, làm rõ để có thể đưa ra được giải pháp đáp ứng được những nhu cầu đó. Chính vì vậy, BA là người cần phải biết mô hình hóa, tài liệu hóa mọi yêu cầu từ khách hàng để có thể chuyển giao cho đội ngũ kỹ thuật và kinh doanh của công ty.
Những công việc của Business Analyst là gì?
- Xem xét tài liệu đã xây dựng nên và chuyển giao đến cho đội ngũ phát triển của công ty để thực hiện. Quá trình này thường bao gồm mọi thuộc scope của mọi dự án, nó bao gồm: PL, PM, Dev, QA QC,…
- Ngoài ra, QA cũng là người có trách nhiệm quản lý các vấn đề nếu như yêu cầu từ phía khách hàng có sự thay đổi. Đây cũng chính là bản chất của một công việc Business. Chính vì vậy, BA cần phải nắm rõ khách quan, làm rõ mức độ của việc thay đổi để đưa ra được giải pháp xử lý có lợi cho cả 2 bên. Chính vì vậy, nếu có sự thay đổi bạn cần phải triển khai kế hoạch sao cho rõ ràng, chính xác và minh bạch nhất.
Khi điểm qua những công việc trên, thì chắc rằng bạn đã biết rằng Business Analyst là gì cũng như tầm quan trọng của công việc này đối với sự phát triển của một doanh nghiệp.Họ là người giữ nhiệm vụ biến mọi ý tưởng của khách hàng trở thành những sản phẩm chính xác. Đánh giá chất lượng của sản phẩm sau cho đáp ứng được nhu cầu mong muốn của quý khách hàng.
Kỹ năng mà mỗi Business Analyst (BA) cần có là gì?
Nếu bạn đang hướng mục tiêu để trở thành một BA chuyên nghiệp thì cần trau dồi cho bản thân những kỹ năng như sau:
Kỹ năng, kiến thức liên quan đến công nghệ thông tin
Nếu bạn muốn tìm được giải pháp thuyết phục khách hàng cũng như linh động hơn cho giải pháp kinh doanh; thì nên trau dồi cho bản thân kiến thức công nghệ thông tin nền tảng vững chắc nhất.
Kỹ năng giao tiếp
Kỹ năng quan trọng này đóng vai trò quyết định đối với bản chất công việc của một Business Analyst (BA). Trong ngữ cảnh công việc của BA, việc tiếp xúc chặt chẽ với khách hàng, đội ngũ kinh doanh, và người dùng đặt ra một yêu cầu lớn về kỹ năng giao tiếp. Điều quan trọng là phải sở hữu kỹ năng giao tiếp một cách xuất sắc để có thể truyền đạt mọi thông điệp một cách chính xác nhất đến những bên liên quan trong dự án.
BA là người quan trọng quyết định sự thành công cho dự án
Khả năng phân tích nghiệp vụ và giải quyết vấn đề
Việc phân tích nghiệp vụ sẽ giúp việc truyền tải nhu cầu kinh doanh đến khách hàng được hiểu đúng nhất và quá trình thực hiện dự án sẽ có độ chính xác cao hơn. Ngoài ra, khả năng xử lý vấn đề sẽ giúp bạn bình tĩnh hơn trong việc xử lý những vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện dự án.
Ngoài ra, với ngành công nghệ thông tin thì các công việc của một BA sẽ cần phải thay đổi liên tục nên kỹ năng giải quyết vấn đề là vô cùng cần thiết.
Kỹ năng đưa ra đàm phán và thuyết phục
Chính vì BA là cầu nối quan trọng của khách hàng và doanh nghiệp nên bạn cần phải biết cách đưa ra đàm phán và thuyết phục. Điều này sẽ giúp tạo ra sự cần bằng cho mong muốn cá nhân cũng như nhu cầu kinh doanh. Nó sẽ giúp bạn tương tác được nhiều hơn với các đối tượng để có thể hướng tới một giải pháp có tác dụng phù hợp nhất với các bên.
Kỹ năng đưa ra quyết định và quản lý
BA vừa là người quản lý vừa là cố vấn quan trọng với các Developer. Chính vì vậy, bạn phải có kỹ năng đưa ra quyết định dứt khoát để đưa ra hướng xử lý cho những vấn đề kinh doanh phát sinh. Chính vì vậy, bạn là người giữ chìa khóa cho sự thành công hoặc thất bại cho một dự án.
Còn có một kỹ năng khác mà một Business Analyst cần phải có đó chính là khả năng quản lý dự án. Nó bao gồm: lập ra kế hoạch phạm vi cho dự án, có thể chỉ đạo nhân viên, dự toán ngân sách thực hiện, chỉ đạo nhân viên làm việc,…
Để trở thành một BA giỏi cần trải qua lộ trình nào?
Bản chất công việc của một BA là luôn luôn có sự cọ xát và đổi mới liên tục nên việc đi lên làm BA chuyên nghiệp thường sẽ rất khó khăn. Tham khảo lộ trình (phân chia theo nhóm) để làm một BA mà chúng tôi gợi ý dưới đây để hiểu rõ hơn về nó nhé!
- Nhóm công việc chuyên những lĩnh vực khác CNTT: Nhóm này thường bao gồm những chức vụ như: kế toán, tài chính, nhân sự,… Họ là những người không có kiến thức chuyên môn về công nghệ thông tin. Từ đó, nhiều bất lợi sẽ thường xuyên xảy ra dễ gây ra những bất lợi cho dự án. Chính vì vậy, nếu những đối tượng này muốn làm một BA thì cần phải trau dồi tỉ mỉ mọi kiến thức cũng như kỹ năng về công nghệ thông tin. Nhóm này thường có lợi thế là kỹ năng phần mềm tốt, năng động và có kỹ năng giao tiếp rất chuyên nghiệp.
BA mang lại nhiều cơ hội công việc cho các bạn trẻ
- Nhóm những người thuộc lĩnh vực IT (trong số này có thể bao gồm: Developer, Tester,…): Họ là những đối tượng đã có kỹ năng liên quan đến kỹ thuật CNTT, tuy nhiên khả năng giao tiếp, trình bày cũng như phân tích vấn đề của họ chưa thực sự tốt. Chính vậy, nếu như muốn làm một BA thì những người này buộc phải bổ sung ngay những kỹ năng khác như: nhân sự, tài chính, quản lý và thậm chí là kế toán,…
- Nhóm những người đa năng ở mọi lĩnh vực (CNTT và lĩnh vực khác): Họ thường là lập trình viên lâu năm, quản lý dự án lâu năm và đã có thâm niên trải qua dự án vô cùng lâu. Ngoài ra, một số trường hợp họ đã được đào tạo bằng chuyên ngành Hệ thống thông tin quản lý (MIS – Management Information System). Chính vì vậy, kiến thức chuyên môn vốn có của họ đã bao gồm mọi kiến thức về CNTT và kinh tế. Chính vì vậy, đây là nhóm người có khả năng cao để trở thành một BA nhất. Họ chỉ cần bổ sung những kỹ năng còn yếu là sẽ trở nên rất hoàn hảo.
Chắc chắn rằng sau khi tiếp thu thông tin mà chúng tôi chia sẻ ở phía trước, bạn đã có cái nhìn rõ về vai trò của Business Analyst (BA), đúng không?
Ngày nay, mọi doanh nghiệp đều đặt nhiều sự chú ý vào việc xây dựng đội ngũ BA chuyên nghiệp để thúc đẩy các dự án và phát triển doanh nghiệp. Do đó, cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực này là rất lớn, đặc biệt là với những người trẻ năng động và đam mê. Nếu bạn cảm thấy hứng thú và muốn trở thành một BA, bước tiếp theo mà bạn cần thực hiện ngay bây giờ là nâng cao kiến thức và phát triển kỹ năng cần thiết để biến ước mơ của mình thành hiện thực.
