Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu về lĩnh vực Công nghệ Thông tin, một ngành nghề đang trở thành xu hướng “hot” tại Việt Nam. Đất nước đang trên hành trình phát triển về Công nghiệp hóa và Hiện đại hóa, điều này đặt ra nhu cầu lớn về nhân lực trong lĩnh vực Công nghệ Thông tin. Hãy cùng theo dõi để hiểu rõ hơn về cơ hội và thách thức trong ngành này!
I.Công nghệ thông tin là gì?
Công nghệ thông tin trong thời đại 4.0
Công nghệ thông tin, thường được viết tắt là CNTT (hoặc tiếng Anh gọi là Information Technology hay IT), là một lĩnh vực kỹ thuật chuyên sử dụng máy tính và phần mềm để thực hiện các nhiệm vụ như chuyển đổi, lưu trữ, bảo vệ, xử lý, truyền tải và thu thập thông tin.
Ở Việt Nam, khái niệm Công nghệ Thông tin được hiểu và định nghĩa trong Nghị quyết Chính phủ 49/CP ký ngày 04/08/1993:
Công nghệ thông tin là tập hợp các phương pháp khoa học, các phương tiện và công cụ kỹ thuật hiện đại – chủ yếu là kỹ thuật máy tính và viễn thông – nhằm tổ chức khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên thông tin rất phong phú và tiềm năng trong mọi lĩnh vực hoạt động của con người và xã hội“.
Công nghệ thông tin bao gồm một loạt các lĩnh vực quan trọng, chú trọng vào quá trình thu thập, xử lý, lưu trữ và phổ biến hóa thông tin dưới dạng âm thanh, hình ảnh, văn bản và dữ liệu số thông qua sự kết hợp của máy tính và truyền thông. Các lĩnh vực tiên tiến và độc đáo trong ngành công nghệ thông tin bao gồm các tiêu chuẩn Web thế hệ tiếp theo, sinh học tin học, điện toán đám mây, hệ thống thông tin toàn cầu, nghiên cứu tri thức quy mô lớn và nhiều lĩnh vực khác. Các nỗ lực nghiên cứu chủ yếu tập trung trong ngành khoa học máy tính, tạo nên sự đa dạng và tiến bộ trong lĩnh vực này.
II. Vai trò của ngành công nghệ thông tin đối với cuộc sống
Vai trò của công nghệ trong cuộc sống
1. Giúp con người kết nối với nhau dễ dàng hơn
Khi công nghệ thông tin chưa phát triển và Internet chưa xuất hiện, việc trao đổi thông tin và giao tiếp giữa những khu vực khác nhau đối diện với nhiều khó khăn. Việc gửi thư hay bưu kiện mất rất nhiều thời gian để đến nơi, làm cho việc cập nhật thông tin trở nên khó khăn. Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và Internet lan rộng khắp nơi trên thế giới, giao tiếp và tiếp cận thông tin đã trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Các cuộc gọi video, email có thể nhận phản hồi nhanh chóng, cùng với không gian mạng xã hội đã tạo nên những bước tiến lớn trong sự phát triển chung của loài người.
2. Giúp việc sử dụng tiền trở nên thuận lợi
Khi cảm thấy đói nhưng không muốn bận lòng với việc nấu ăn hoặc ra ngoại trời để mua thức ăn, giờ đây bạn có thể dễ dàng sử dụng các ứng dụng như Now, Grabfood, Gofood… để đơn giản hóa quá trình đặt và giao thức ăn tận cửa nhà. Thông qua các giao dịch ngân hàng trực tuyến chỉ cần qua điện thoại, bạn không cần phải di chuyển để thanh toán, và cũng không phải đứng chờ đợi trong hàng dài. Việc đặt phòng khách sạn hay mua vé máy bay cũng trở nên thuận tiện hơn bao giờ hết, với khả năng thực hiện mọi thao tác ngay từ ứng dụng trên điện thoại tại nhà mà không cần tới quầy thanh toán hay sự hỗ trợ của người khác. Tất cả những tiện ích này đều là kết quả của sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin.
3. Giúp việc học trở nên hào hứng hơn
Những buổi học cũ kỹ thường làm cho sự học mệt mỏi, và những bài giảng của giáo viên khó hiểu có thể làm mất hứng thú của bạn. Trong trường hợp này, máy chiếu, màn hình LED, và các phòng thí nghiệm trở thành những không gian tuyệt vời, nơi bạn được trải nghiệm những hình ảnh sống động nhất và những ví dụ minh họa sinh động nhất. Đây chính là nơi giúp bạn thấy hứng khởi để khám phá và sáng tạo.
Bên cạnh đó, với sự thuận tiện của các khóa học trực tuyến, bạn có thể học bất cứ nơi đâu và bất cứ khi nào bạn muốn, mở rộng khả năng tiếp thu kiến thức của mình theo cách linh hoạt và thuận lợi.
4. Giúp sản sinh nhiều công việc mới
Lập trình viên, thiết kế website, chuyên viên phát triển phần mềm,… là một số những công việc chỉ có thể tồn tại nhờ sự có mặt của công nghệ thông tin.
Ngoài ra, công nghệ thông tin còn trợ giúp rất nhiều trong lĩnh vực y tế sức khỏe, nông nghiệp, pháp y,… Nếu bạn chọn ngành này để theo đuổi thì hãy yên tâm đây là một lĩnh vực lúc nào cũng cần thiết và có nhiều ý nghĩa đối với cuộc sống loài người.
III. Ngành công nghệ thông tin
1. Ngành công nghệ thông tin học là gì? Gồm những chuyên ngành nào?
Công nghệ thông tin (IT – Information Technology) là một thuật ngữ bao gồm cả phần mềm, mạng lưới internet, và hệ thống máy tính được sử dụng để phân phối và xử lý dữ liệu, trao đổi thông tin, lưu trữ dữ liệu, và khai thác thông tin. Nói một cách đơn giản, IT là việc áp dụng công nghệ hiện đại vào quá trình tạo, xử lý, truyền dẫn, lưu trữ, và khai thác thông tin.
Chẳng hạn, khi bạn đọc bài viết này, đó là một sản phẩm của ngành công nghệ thông tin. Để bài viết có thể đến với bạn đọc, chúng tôi đã xây dựng một hệ thống dữ liệu (công nghệ) để biên tập viên nhập bài viết. Sau đó, để độc giả trải nghiệm thoải mái khi đọc, chúng tôi tiếp tục phát triển và thiết kế giao diện website (công nghệ) để đưa ra những bài viết (thông tin) một cách tối ưu. Trong ngành Công nghệ thông tin, người học sẽ tham gia xây dựng các hệ thống dữ liệu và website để tạo ra những bài viết trực quan phục vụ người dùng.
Hiện nay, ngành Công nghệ thông tin thường được chia thành 5 chuyên ngành phổ biến: Khoa học máy tính, kỹ thuật máy tính, hệ thống thông tin, mạng máy tính truyền thông, và kỹ thuật phần mềm. Trong số này, Kỹ thuật phần mềm và An toàn thông tin đang được coi là hai chuyên ngành “hot” nhất trong hiện tại và tương lai.
2. Học công nghệ thông tin ra trường làm gì? Ở đâu?
Có rất nhiều lựa chọn cho sinh viên theo học Công nghệ thông tin trong việc ra trường xin việc và làm việc như thế nào:
- Đối với ngành kỹ thuật phần mềm, sinh viên ra trường có thể làm các công việc như lập trình viên, Kĩ sư cầu nối, kiểm thử phần mềm, đảm bảo chất lượng phần mềm, Quản trị dự án, Giám đốc kỹ thuật.
- Đối với ngành Thiết kế đồ họa sinh viên ra trường sẽ có thể làm việc trong các công ty chuyên về thiết kế đồ họa, các công ty về game, các studio ảnh, hoặc các công ty về xây dựng front-end cho website…
- Đối với ngành Mạng máy tính sinh viên ra trường sẽ làm việc trong các công ty, các doanh nghiệp có thể triển khai hệ thống mạng nội bộ, mạng không dây tại nơi làm việc hoặc trở thành các kỹ sư cầu nối về mạng tại các tập đoàn lớn hay các công ty nước ngoài tại Nhật Bản hoặc Mỹ…
- Đối với ngành An toàn thông tin, sinh viên ra trường có thể lựa chọn các công việc như Chuyên viên quản trị bảo mật máy chủ và mạng, Chuyên viên bảo mật cơ sở dữ liệu, Chuyên viên phân tích, tư vấn, thiết kế hệ thống thông tin đảm bảo an toàn, Chuyên viên kiểm tra, đánh giá an toàn thông tin cho mạng và hệ thống, Chuyên gia rà soát lỗ hổng, điểm yếu và xử lý sự cố an toàn thông tin, Chuyên gia lập trình và phát triển ứng dụng đảm bảo an toàn thông tin, Chuyên gia phân tích mã độc và ứng cứu khẩn cấp sự cố máy tính…
- Ngoài ra, công nghệ thông tin có mặt trong tất cả các lĩnh vực trong cuộc sống xã hội hiện nay và vì vậy sinh viên công nghệ thông tin ra trường sẽ không phải lo lắng quá nhiều về vấn đề việc làm như đối với các ngành học khác.
3. Học ngành CNTT làm việc ở đâu?
Tốt nghiệp ngành Công nghệ thông tin bạn có thể làm việc tại:
- Các công ty, tập đoàn về công nghệ thông tin;
- Các công ty sản xuất, lắp ráp, sửa chữa trang thiết bị phần cứng;
- Các công ty cung cấp giải pháp tích hợp;
- Các công ty cung cấp giải pháp về mạng và an ninh mạng;
- Bộ phận Quản trị, bộ phận IT tại các công ty, kể cả công ty hoạt động trong lĩnh vực Công nghệ và các lĩnh vực khác như ngân hàng, y tế, giáo dục, giải trí…
- Giảng viên các trường đại học, cao đẳng, học viên, trung tâm có đào tạo Công nghệ thông tin.
IV. Các trường đào tạo công nghệ thông tin tốt nhất
1. Các trường đào tạo công nghệ thông tin tốt nhất
Ở Việt Nam hiện nay, ngành Công nghệ thông tin được đào tạo rộng rãi tại hầu hết các trường đại học và cao đẳng trên cả nước, mang đến nhiều lựa chọn cho những thí sinh muốn theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực này. Nếu bạn quyết định học đại học, có nhiều trường danh tiếng như Đại học Bách Khoa Hà Nội, Đại học Đông Đô, Đại học Thành Tây, Đại học FPT, Đại học Thành Đông, Học viện Bưu chính Viễn thông, Đại học Khoa học Tự nhiên… đều là những lựa chọn hàng đầu với chất lượng đào tạo uy tín.
Nếu bạn ưa chuộng học cao đẳng, mặc dù thời gian đào tạo ngắn hơn nhưng chất lượng vẫn được đảm bảo. Có nhiều trường cao đẳng nổi tiếng như Cao đẳng nghề Asean, Cao đẳng Công nghệ và Thương mại Hà Nội, Cao đẳng nghề thực hành FPT, Cao đẳng Bách Khoa… cung cấp chương trình đào tạo chất lượng về Công nghệ thông tin.
Xu hướng mới trong giáo dục ngành Công nghệ thông tin là học trực tuyến, và nhiều trường đại học hàng đầu như Viện Đại học Mở Hà Nội, Đại học Thái Nguyên, Đại học Kinh tế Quốc dân… đang dẫn đầu trong việc đào tạo đại học trực tuyến tại Việt Nam. Điều này mang lại sự thuận tiện cho sinh viên với khả năng học mọi nơi, mọi lúc, chỉ cần một chiếc máy tính xách tay.
Bên cạnh đó, các thí sinh cũng có thể lựa chọn học ngành Công nghệ thông tin tại các trung tâm đào tạo hoặc các cơ sở liên kết khác trên khắp cả nước.
2. Điểm chuẩn của ngành công nghệ thông tin qua các năm
Điểm chuẩn các ngành trong Khoa Công nghệ thông tin qua các năm
Điểm chuẩn các ngành học nâng cao
So sánh điểm chuẩn ngành Công nghệ thông tin giữa 3 trường top đầu
Có thể thấy điểm ngành công nghệ thông tin khá cao, điểm sàn thấp nhất từ 15 điểm trải dài qua các nấc tháng điểm đến những điểm cao như 27 cũng có và dành cho những bạn học sinh có học lực tốt và có ngoại ngữ tốt. Ngành Công nghệ thông tin đang rất hấp dẫn, có rất nhiều thí sinh đã lựa chọn ngành công nghệ thông tin để học tập và phát triển về sau vì nhu cầu tuyển dụng của ngành Công nghệ thông tin là không bao giờ thiếu trong thời đại kỷ nguyên số.
V. Ngành công nghệ thông tin ra trường với mức lương khủng
Ngành Công nghệ thông tin, hay còn được biết đến với tên gọi là IT, đang lan rộng mạnh mẽ trên khắp các khu vực, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Hà Nội, Tp.Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Hải Phòng, Quảng Ninh,… Điều đặc biệt là không chỉ có sự thu hút nguồn nhân lực ở các thành phố lớn mà còn ở các tỉnh lân cận, với mức lương chênh lệch không nhiều, dao động từ 1,6 triệu đồng đến 2,1 triệu đồng.
Sự phát triển không ngừng của ngành kinh tế, cùng với nhu cầu ngày càng tăng cao của cộng đồng, đã tạo ra môi trường cho sự nảy mầm của nhiều công ty, doanh nghiệp mới. Không chỉ có doanh nghiệp trong nước mà nhiều doanh nghiệp nước ngoài cũng đã đổ vốn vào thị trường Việt Nam. Điều này đã làm tăng mức lương cho nguồn nhân lực trong lĩnh vực công nghệ thông tin, đặc biệt là những người có trình độ cao.
Theo các chuyên gia phân tích thị trường, nhiều công ty Nhật Bản trong lĩnh vực gia công xuất nhập khẩu phần mềm sẵn lòng chi trả mức lương cao, thậm chí gấp 2-3 lần so với các doanh nghiệp Việt Nam để thu hút nhân sự. Sinh viên mới tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin, đặc biệt là những người có bằng tiếng Nhật, có thể nhận được mức lương khoảng 600$ nếu làm việc trong nước, trong khi mức lương tại Nhật có thể lên đến 1500$-2000$.
Một tin vui khác cho cộng đồng kỹ sư IT là chính sách ưu đãi thuế của chính phủ. Với mục tiêu thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ thông tin, chính phủ đã quyết định giảm 50% thuế thu nhập cá nhân đối với những cá nhân làm việc trong ngành này. Điều này có nghĩa là, dù mức lương trong lĩnh vực công nghệ thông tin ngày càng tăng cao, người làm việc trong ngành này cũng không cần lo lắng về mức thuế thu nhập cá nhân cao.
VI. Nhu cầu làm việc ngành công nghệ thông tin hiện nay
Theo thống kê từ năm 2017 đến nay, nhu cầu tuyển dụng của ngành tin học đang ở mức cao nhất trong lịch sử tới gần 15 ngàn công công việc thuộc lĩnh vực này được tuyển dụng và con số này sẽ càng tăng hơn nữa trong những năm tới.
Mặt khác, đến cuối năm 2018, tổng toàn ngành công nghệ thông tin sẽ thiếu khoảng 70 ngàn nhân IT. Đến năm 2020, nước ta sẽ cần khoảng 1,2 triệu nhân lực ngành công nghệ thông tin và theo các chuyên gia phân tích ngành này thì con số này còn thiếu khoảng 500 ngàn người.
Đây là một thách thức lớn dành cho những nhà tuyển dụng cũng như những trường đào tạo ngành này trong những năm tới cần phải có những cải cách cũng như mở rộng thêm các lớp đào tạo để cung cấp đầy đủ nguồn nhân lực cho nước nhà.
VII. Top 10 nghề có mức lương cao nhất thuộc ngành công nghệ thông tin
1. Lập trình ứng dụng điện thoại
Đây là một trong những ngành đang có tốc độ phát triển nhanh nhất trên thế giới. Từ khi các app điện thoại ra đời nó đã thay đổi hoàn toàn thói quen mua sắm của con người từ trao đổi, buôn bán, cập nhật thông tin, giải trí và công việc kinh doanh và rất được hưởng ứng tích cực. Chính những điều này khiến cho nhu cầu tuyển dụng những nhân viên làm về lĩnh vực này ngày càng tăng cao.
Hiện nay, nền tảng ứng dụng của Android và IOS sẽ tiếp tục cung cấp cho các nhà lập trình ứng dụng điện thoại những cơ hội làm việc hấp dẫn. Nếu đủ năng lực, thực lực, bạn còn có thể được vào làm cho những tập đoàn lớn nhất thế giới này. Mức lương của một kỹ thuật viên ứng dụng điện thoại trung bình là 95 ngàn USD/ năm.
2. Quản trị cơ sở dữ liệu
Hầu hết các doanh nghiệp, công ty đều ghi chép dữ liệu bằng cách số hóa và lưu trữ trên máy tính. Điều này thúc đẩy nhu cầu về nghiệp vụ database administrator ngày càng lớn. Những người này có nhiệm vụ là đảm bảo an toàn của dữ liệu thông tin. Mức lương của những người làm lĩnh vực này có mức lương trung bình 1 năm là 82 ngàn USD.
3. Kỹ sư phần mềm
Phần mềm là một phần không thể thiếu trong mạng Internet và nó sẽ gắn bó, đi liền với sự phát triển của Internet cũng như những tiến bộ khoa học công nghệ. Hiện nay, nhu cầu tuyển dụng các kỹ sư phần mềm cũng đang rất lớn. Mức thu nhập trung bình của một người làm trong lĩnh vực này là 90 ngàn USD/ năm.
4. Thiết kế game video
Ngành công nghiệp game đang mang lại giá trị hàng trăm tỷ đô và ngày càng tăng trưởng. Hiện nay, cùng với sự tăng lên, sức mạnh xử lý và khả năng đồ họa của thiết bị di động đã mở ra một thế giới mới về cơ hội việc làm cho những người làm việc trong lĩnh vực này. Mức lương, thu nhập của công viên này mang lại cho bạn khoảng 80 ngàn USD mỗi năm.
5. Quản trị mạng
Ngày nay, nhiều tổ chức đầu tư vào hệ thống mới và công nghệ mạng để tăng trưởng, cạnh tranh trong kinh doanh. Điều này sẽ vô tình làm tăng cơ hội việc làm cho các quản trị mạng và quản lý hệ thống mạng giúp các doanh nghiệp sử dụng công nghệ mới để giao tiếp, trao đổi với khách hàng, nhân viên một cách an toàn và hiệu quả nhất. Mức thu nhập của những nhân viên làm công việc này là 69 ngàn USD.
6. Thông tin y tế kỹ thuật
Hiện nay, việc tham khám chữa trị bệnh của bệnh nhân đã có sự hỗ trợ rất nhiều từ công nghệ. Các bệnh viện, trung tâm y tế sẽ áp dụng công nghệ máy tính vào việc chăm sóc bệnh nhân. Đây là ngành có mức thu nhập là 46 ngàn USD.
7. Chuyên gia bảo mật
Khi sự tăng trưởng của một công ty, doanh nghiệp tăng đồng nghĩa với việc họ phải tìm đến những chuyên gia bảo mật để bảo mật hệ thống, chống lại sự tấn công của những kẻ xấu. Nếu có kỹ thuật bảo mật tốt, bạn có thể có một cuộc sống hạnh phúc đầy đủ với mức lương là 87 ngàn USD/ năm.
8. Chuyên gia phân tích hệ thống máy tính
Công việc của một chuyên gia phân tích hệ thống máy tính là đảm nhiệm thiết kế, xây dựng hệ thống máy tính đảm bảo sự ổn định của hệ thống máy tính trong công ty. Lương trung bình của một chuyên gia phân tích hệ thống máy tính là 79 ngàn USD.
9. Phát triển và thiết kế website
Đây là một ngành mới phát triển mạnh mẽ trong khoảng vài năm trở lại đây. Hiện nay, hầu hết tất cả các công ty, doanh nghiệp đều có một website bán hàng hoặc cung cấp thông tin, tin tức riêng. Những lập trình viên thiết kế website có thể được hưởng mức thu nhập là 91 ngàn USD/ năm tùy thuộc vào khả năng và kinh nghiệm làm việc của mỗi người.
10. Quản lý công nghệ
Ngành quản lý công nghệ là ngành đòi hỏi nhân viên phải là những người có kinh nghiệm và kỹ thuật cao. Họ có trách nhiệm đảm nhận tất cả các vấn đề thông tin mạng, phần mềm, cơ sở dữ liệu doanh nghiệp, tuyển dụng các kỹ thuật viên, lập trình viên, …Chính vì thế mà những nhân viên quản lý công nghệ cũng có mức thu nhập cao nhất trong số các ngành nghề thuộc nhóm ngành công nghệ thông tin là 110 ngàn USD.
Trên đây là top 10 nghề có mức lương cao nhất trong ngành công nghệ thông tin, ngoài ra còn rất nhiều vị trí trong ngành cũng được mức lương cao và ổn định, nếu bạn có năng lực, thái độ tốt thì chắc chắn mức lương của bạn sẽ xứng đáng với những gì bạn thể hiện thôi. Yên tâm nhé!
VII. Công nghệ thông tin – “nhiên liệu” không thể thiếu trong nền kinh tế hiện đại
Trong thời đại hiện nay, lĩnh vực công nghệ thông tin đang đóng vai trò quan trọng nhất trong xã hội, với hàng nghìn ứng dụng được tích hợp trong mọi lĩnh vực cuộc sống như sản xuất, kinh doanh, giáo dục, y tế, và nhiều lĩnh vực khác. Đặc biệt, trong thời đại Cách mạng Công nghiệp 4.0, tại Việt Nam, sự ứng dụng của công nghệ tự động hóa, trao đổi dữ liệu trong sản xuất ngày càng thể hiện sức mạnh và quan trọng của nó. Công nghệ thông tin không chỉ là nền tảng mà còn là động lực để bắt kịp xu hướng phát triển toàn cầu. Các hệ thống công nghệ thông minh là điều kiện cần để tối ưu hóa năng suất lao động, giảm bớt nhân lực lao động thủ công và chi phí sản xuất.
Ngoài việc đòi hỏi sự sử dụng công nghệ thông tin để phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, Việt Nam còn thu hút sự đầu tư của nhiều công ty công nghệ hàng đầu thế giới. Theo báo cáo “Đánh giá quốc gia về dịch vụ gia công công nghệ thông tin tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương năm 2016” của Tập đoàn nghiên cứu và tư vấn Gartner, Việt Nam là một trong những địa điểm hàng đầu về chuyển giao công nghệ toàn cầu tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Trong khi đó, theo xếp hạng của hãng tư vấn toàn cầu AT Kearney năm 2017, Việt Nam đứng thứ 6 trong top 55 quốc gia hấp dẫn nhất về gia công phần mềm toàn cầu GSLI.
Mặc dù đang phát triển mạnh mẽ, nhưng thách thức lớn nhất đối với lĩnh vực công nghệ thông tin tại Việt Nam là vấn đề nhân lực. Theo báo cáo của Vietnamworks năm 2015, số lượng việc làm trong ngành công nghệ thông tin tăng trung bình 47% mỗi năm từ năm 2012, trong khi nguồn nhân lực chỉ tăng khoảng 8% mỗi năm. Với tốc độ này, ngành công nghệ thông tin tại Việt Nam có thể thiếu đến 78.000 nhân lực mỗi năm, và dự kiến sẽ thiếu khoảng 500.000 nhân lực vào năm 2020, đặc biệt là trong những lĩnh vực mới có tiềm năng phát triển như điện toán đám mây, bảo mật an ninh, lập trình di động.
Vì vậy, đây là một khoảng thời gian quan trọng và cơ hội lớn để những người làm trong lĩnh vực công nghệ thông tin có thể phát triển sự nghiệp của mình, chứng minh khả năng, và làm việc trong môi trường chuyên nghiệp với mức lương cao và ổn định.
VIII. Kết luận
Ngành Công nghệ thông tin đang là xu hướng phát triển trong thời đại mới, chúng ta cần nắm bắt cơ hội này để có thể tìm cho mình hướng đi, làm việc và mức lương đúng mong đợi.
