Mô hình MVC là gì? và ứng dụng của MVC trong lập trình

Là một lập trình viên web, việc hiểu về mô hình MVC (Model-View-Controller) là rất quan trọng. Mô hình MVC trong thiết kế web là một kiến trúc phân lớp giúp tổ chức mã nguồn ứng dụng web một cách cấu trúc và dễ quản lý.

Mô hình MVC là gì?

MVC (Model – View – Controller) là một mô hình thiết kế hay kiến trúc được sử dụng phổ biến trong kỹ thuật phần mềm. Nó có nhiệm vụ phân bổ các source code thành 3 phần chính. Mỗi thành phần có một nhiệm vụ riêng biệt và xử lý độc lập với các thành phần khác. Mô hình MVC giúp các nhà thiết kế, lập trình web xử lý các yêu cầu kỹ thuật và hoàn thiện sản phẩm dễ dàng và nhanh chóng hơn. Hiện nay có nhiều mã nguồn mở và ngôn ngữ lập trình web phổ biến khác như Magento, Ruby On Rails, Drupal, Codeingteger… cũng đang được tối ưu và thiết lập theo đúng với mô hình MVC. MVC bao gồm ba thành phần chính:

Model: Đây là phần xử lý dữ liệu và logic. Model biểu diễn dữ liệu của ứng dụng và quản lý các thay đổi trong dữ liệu.
View: Giao diện người dùng – phần mà người dùng thấy. View hiển thị dữ liệu cho người dùng dưới dạng giao diện.
Controller: Điều khiển luồng đi của ứng dụng. Controller nhận các yêu cầu từ người dùng thông qua View, sau đó tương tác với Model để lấy dữ liệu và cập nhật View để hiển thị kết quả.

Mô hình MVC tách biệt các thành phần này, giúp mã nguồn dễ dàng quản lý, phát triển và bảo trì. Các ưu điểm của mô hình này bao gồm tính linh hoạt, khả năng tái sử dụng mã nguồn, và khả năng làm việc song song giữa các nhóm phát triển. Tuy nhiên, cũng có nhược điểm, ví dụ, mô hình MVC có thể tạo ra một số lớp trung gian và làm tăng độ phức tạp của dự án. Ứng dụng của mô hình MVC rất rộng rãi, từ phát triển ứng dụng web đơn giản đến các ứng dụng lớn và phức tạp. Nó giúp tổ chức mã nguồn và quản lý dự án một cách hiệu quả, đồng thời cung cấp trải nghiệm người dùng tốt. Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về mô hình MVC, hãy tham khảo bài viết dưới đây để có cái nhìn tổng quan chi tiết hơn.

Các thành phần & luồng đi của MVC

Thành phần của mô hình MVC

Ứng với tên của mô hình, MVCC được chia thành 3 thành phần riêng biệt bao gồm: Model, View, Controller.

Model (M)	View (V)	Controller (C)
Đây là một bộ phận có chức năng lưu trữ toàn bộ dữ liệu của ứng dụng. Bộ phận này là cầu nối giữa 2 thành phần View và Controller.Model thể hiện dưới hình thức là một cơ sở dữ liệu hoặc có khi đơn giản chỉ là một file XML bình thường. Nó hiện rõ các thao tác với cơ sở dữ liệu như cho phép xem, truy xuất, xử lý dữ liệu,…	Đây là phần giao diện (theme) dành cho người dùng. Nơi mà người dùng có thể lấy được các thông tin dữ liệu của MVC thông qua thao tác truy vấn như tìm kiếm hoặc thông qua các website.Thông thường, các ứng dụng web sẽ sử dụng MVC View như một phần của hệ thống, nơi các thành phần HTML được tạo ra. Bên cạnh đó, View cũng có chức năng ghi nhận hoạt động của người dùng để tương tác với phần Controller. Tuy nhiên, View lại không có mối quan hệ trực tiếp với Controller. Đồng thời, nó cũng không lấy được dữ liệu từ Controller mà chỉ có chức năng hiển thị yêu cầu và chuyển cho Controller.	Bộ phận này có nhiệm vụ xử lý các yêu cầu của người dùng đưa đến thông qua View. Từ đó, C sẽ đưa ra những dữ liệu phù hợp nhất cho người dùng. Ngoài ra, Controller còn có chức năng kết nối với model.

Luồng tương tác giữa các thành phần MVC

Bạn có thể hình dung mô luồng tương tác của các thành phần trong mô hình MVC như sau:

Khi có một yêu cầu gửi từ phía khách hàng tới server, bộ phận Controller sẽ có nhiệm vụ nhận yêu cầu và xử lý yêu cầu đó. Nếu cần, nó sẽ gọi đến Model (vốn là bộ phận làm việc với Database).
Sau khi xử lý xong, toàn bọ kết quả sẽ được đẩy về phần View.
View sẽ gen ra mã Html tạo nên giao diện và trả toàn bộ html về trình duyệt để hiển thị.

Ưu điểm và nhược điểm khi sử dụng mô hình MVC

Để hiểu rõ hơn về mô hình MVC, bạn có thể tham khảo phần phân tích ưu – nhược điểm của MVC dưới đây:

Ưu điểm của mô hình MVC

Tải nhanh, tối ưu lượng băng thông: MVC không sử dụng viewstate nên sẽ giúp tiết kiệm băng thông cho website. Người dùng có thể sử dụng ứng dụng trên web cần tương tác để gửi và nhận dữ liệu một cách liên tục. Điều này cũng giúp giảm băng thông cho website hoạt động tốt cũng như ổn định hơn.

Kiểm tra dễ dàng hơn: Với MVCC, bạn có thể dễ dàng thực hiện các công việc như kiểm tra, rà soát lỗi phần mềm trước khi đưa tới tay người tiêu dùng. Việc này đảm bảo chất lượng và độ uy tín sản phẩm cao hơn.

Có bộ control ưu việt: Trên các nền tảng website thì ngôn ngữ lập trình như CSS, HTML, JavaScript có vai trò vô cùng quan trọng. Việc sử dụng mô hình MVC sẽ giúp bạn có bộ control ưu việt trên nền tảng ngôn ngữ hiện đại với nhiều hình thức khác nhau.

View và size: View là nơi dùng để lưu trữ dữ liệu. Khi có yêu cầu được thực hiện càng lớn thì càng kích thích tệp lớn hơn. Khi đó, tốc độ đường truyền mạnh cũng bị giảm. Việc sử dụng mô hình MVC sẽ giúp bạn tiết kiệm được diện tích băng thông một cách tối ưu.

Chức năng SOC (Separation of Concern): Chức năng này cho phép bạn có thể phân tách rõ ràng các thành phần như model, data, giao diện, nghiệp vụ.

Kết hợp: Mô hình MVC cho phép bạn code thoải mái trên nền tảng web. Điều này giúp máy chủ giảm tải được khá nhiều.

Đơn giản: Đây là mô hình có kết cấu tương tối đơn giản. Bạn không cần có chuyên môn cao vẫn có thể sử dụng được.

Nhược điểm của mô hình MVC

Ngoài các ưu điểm nổi bật bên trên, mô hình MVC cũng có những hạn chế nhất định, cụ thể như:

Cần nhiều thời gian để tìm hiểu nếu muốn áp dụng đúng đắn.
Tốn kém thời gian và công sức để quản lý tổ chức file.
Xây dựng quy trình tương đối phức tạp, bởi vậy không cần thiết áp dụng mô hình này cho các dự án nhỏ.

Ứng dụng của mô hình MVC

Hiện nay, mô hình MVC (Model-View-Controller) đang rất phổ biến và được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau. Trong số những ngôn ngữ lập trình này, mô hình MVC được sử dụng phổ biến nhất là PHP MVC và ASP.NET MVC. Mô hình MVC đã chứng tỏ tính linh hoạt của nó trong việc phát triển phần mềm. Nó cho phép phân chia ứng dụng thành ba phần chính: Model (mô hình), View (giao diện), và Controller (bộ điều khiển). Sự tách biệt giữa các phần này giúp phát triển front-end và back-end một cách độc lập, mà không cần can thiệp vào nhau. Điều này giúp giảm sự phức tạp của mã nguồn và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển và bảo trì ứng dụng. Sử dụng mô hình MVC khi thiết kế web cũng tương đối dễ dàng, với điều kiện bạn hiểu rõ cách mà mô hình hoạt động và chức năng của từng phần. Nó giúp bạn dễ dàng quản lý mã nguồn và hiểu rõ về luồng dữ liệu trong ứng dụng. Mô hình MVC đã trải qua hàng thập kỷ phát triển và tiến bộ. Hiện tại, nó đã trở nên dễ hiểu hơn và được áp dụng rộng rãi trong nhiều dự án phát triển phần mềm. Đa số các framework, cả lớn và nhỏ, đều áp dụng mô hình MVC. Tuy nhiên, đặc biệt được khuyến cáo sử dụng mô hình MVC trong các dự án lớn hơn, giúp giảm thiểu chi phí, tiết kiệm thời gian và tăng hiệu suất trong thiết kế web. Đó là một số chia sẻ về mô hình MVC trong thiết kế web. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về MVC hoặc các kiến thức liên quan đến thiết kế và lập trình, hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật thông tin mới nhất.

On 04/11/2023 By admin

Latest Post

Mô hình MVC là gì? và ứng dụng của MVC trong lập trình

Mô hình MVC là gì?