SaaS (Software as a Service) là một khái niệm đối với một loại hình phần mềm mà bạn có thể đã nghe đến. Nếu bạn đang quan tâm và muốn khám phá thêm về SaaS và những nền tảng phần mềm dưới dạng dịch vụ này, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về những đặc điểm cũng như ưu điểm và nhược điểm của SaaS.
SaaS là gì?
SaaS là viết tắt của Software as a Service, hay còn gọi là phần mềm dưới dạng dịch vụ. Đây là một mô hình phân phối phần mềm dựa trên cấp phép và dịch vụ. Thay vì cung cấp phần mềm để cài đặt trực tiếp trên máy tính cá nhân, nhà cung cấp SaaS phát triển và duy trì phần mềm trên một nền tảng web. Người dùng chỉ cần truy cập trang web và trả một khoản phí tùy theo gói dịch vụ họ chọn để sử dụng các tính năng của phần mềm.
Hiện nay, SaaS được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm phần mềm văn phòng, ứng dụng chat, phần mềm thống kê, phần mềm quản lý khách hàng, phần mềm quản lý nhân sự, trò chơi trực tuyến, và nhiều lĩnh vực khác.
Xu hướng phát triển của SaaS
Khi bạn còn chưa tìm hiểu về SaaS, có thể bạn cảm thấy khái niệm này hơi xa lạ. Nhưng trong thực tế, SaaS là một thứ khá phổ biến, và rất có thể bạn đang sử dụng ít nhất một ứng dụng SaaS trong cuộc sống hàng ngày, ví dụ như Google Drive, Dropbox, Adobe Creative Cloud, và nhiều dịch vụ khác.
Theo nhiều báo cáo về thị trường phần mềm dạng dịch vụ, tốc độ tăng trưởng của SaaS đã tăng rất nhanh trong vài năm gần đây, với tỷ lệ tăng trưởng hàng năm khoảng 16.4%. Điều này cho thấy SaaS đang nắm giữ một khả năng lớn và nhiều cơ hội phát triển, và đang trở thành một trong những xu hướng tiên phong trong lĩnh vực công nghệ hiện nay.
Đặc điểm cơ bản của SaaS
– Cấu hình và tùy biến
Cấu hình của các ứng dụng SaaS không khác biệt quá nhiều so với việc cấu hình các ứng dụng thông thường. Điều này đồng nghĩa rằng bạn có thể điều chỉnh giao diện và tính năng của chúng sao cho phù hợp với nhu cầu sử dụng của từng công ty hoặc doanh nghiệp. Mức độ tùy biến có thể thay đổi dựa trên cách mà ứng dụng được thiết kế ban đầu.
– Giao thức tích hợp mở
Các ứng dụng SaaS được phát triển dựa trên mô hình web, và chúng không thể trực tiếp truy cập vào hệ thống dữ liệu nội bộ. Để giúp người dùng sử dụng một cách hiệu quả, SaaS cung cấp các giao thức tích hợp mở và các giao diện lập trình ứng dụng (API) cho phép tích hợp linh hoạt.
Một cách đơn giản, tính năng này cho phép SaaS dễ dàng kết nối và tương tác với các phần mềm và dữ liệu khác một cách thuận tiện hơn. Thay vì phải sử dụng nhiều ứng dụng và phần mềm riêng biệt, người dùng có thể tận dụng tích hợp trong SaaS để làm việc hiệu quả hơn.
– Chức năng chia sẻ thông tin
Tính năng nổi bật nhất của SaaS chính là khả năng chia sẻ thông tin.
Ở các ứng dụng, phần mềm thông thường, bạn sẽ mất nhiều thời gian cho việc chuyển giao dữ liệu qua lại. Điều này sẽ đặc biệt khó khăn khi bạn cần gửi những thông tin, dữ liệu cho nhiều người hoặc khi cần cộng tác để cùng tiến hành chỉnh sửa.
Tuy nhiên, với SaaS, bạn có thể chia sẻ mọi loại dữ liệu và cho phép cộng tác, tiến hành việc chỉnh sửa đồng thời từ nhiều nguồn khác nhau thông qua một đường link. Đây là việc mà chỉ có những phần mềm dạng dịch vụ với khả năng lưu trữ tập trung trên nền tảng web như SaaS mới thực hiện được.
Ưu điểm của SaaS
– Tiết kiệm chi phí khi sử dụng
Sử dụng SaaS (Software as a Service) có thể giúp doanh nghiệp giảm thiểu đáng kể các chi phí, tiết kiệm thời gian và tài nguyên nhân lực, đồng thời tăng cường hiệu quả vận hành và hoạt động.
Khi không áp dụng SaaS, doanh nghiệp thường phải đối mặt với việc bỏ ra một số tiền lớn để thiết kế, mua phần mềm, cũng như triển khai, xây dựng cơ sở dữ liệu. Hơn nữa, họ phải trả các khoản phí bảo trì định kỳ hàng năm. Trong khi đó, chi phí liên quan đến SaaS thấp hơn và có thể đáp ứng đa số các yêu cầu.
Khi nghiên cứu về các phần mềm dạng dịch vụ, bạn có thể dễ dàng đăng ký các gói dùng thử miễn phí để kiểm tra khả năng ứng dụng các chức năng của phần mềm cho công việc của bạn. Nếu bạn cảm thấy không phù hợp, bạn có thể chuyển sang phần mềm khác hoặc nâng cấp để mở rộng tính năng.
Tóm lại, SaaS cung cấp một giải pháp tiện lợi và đơn giản cho đa số người dùng. Do đó, việc chuyển đổi sang SaaS có thể tiết kiệm thời gian và tài nguyên trong việc đào tạo và hướng dẫn.
Hơn nữa, khi sử dụng phần mềm thông thường, bạn có thể gặp khó khăn lớn khi phải đối mặt với sự cố hoặc sự lỗi thời. Chi phí cho việc sửa chữa, nâng cấp hoặc mua phần mềm mới sẽ đáng kể.
– Tiện dụng
SaaS được phát triển trên nền tảng internet, nên chỉ cần có thiết bị kết nối mạng thì dù bạn ở đâu, vào bất kỳ lúc nào, bạn cũng có thể truy cập dữ liệu và tiến hành các công việc khác nhau.
Các doanh nghiệp khi sử dụng phần mềm chỉ cần tạo thêm tài khoản và cung cấp cho mọi nhân viên. Như vậy, nhân viên có thể lựa chọn làm việc ở những không gian linh hoạt hơn. Đặc biệt, trong trường hợp có nhiệm vụ đột xuất mà họ không có mặt tại công ty, các nhân viên vẫn có thể truy cập vào dữ liệu chung, tìm kiếm các tài liệu cần thiết và thực hiện nhiệm vụ được giao.
– Sở hữu tính năng hàng đầu
Các tính năng của SaaS không hề thua kém bất kỳ phần mềm nào và nhiều khi còn nổi trội, hữu dụng hơn. Các nhà cung cấp lại thường xuyên tiến hành việc bảo trì, sửa chữa và cập nhật để tối ưu những tính năng hiện có, gia tăng thêm các công cụ và tính năng cao cấp hơn. Điều này đảm bảo rằng người sử dụng sẽ luôn được tiếp cận với những tính năng tốt nhất.
– Khả năng tích hợp cao
Như đã đề cập trước đó, giao thức tích hợp mở là một trong những đặc trưng cơ bản của mọi phần mềm SaaS và đây cũng được coi như một điểm cộng rất lớn cho SaaS. Gần như mọi phần mềm SaaS đang được phát triển hiện nay đều được tối ưu API – trình giao diện ứng dụng mở cho phép đồng bộ, tích hợp, trao đổi dữ liệu giữa các ứng dụng của nhiều nhà cung cấp khác nhau, từ các thiết bị khác nhau. Nhờ đó, người dùng có thêm cơ hội tiếp cận và ứng dụng thêm các công nghệ, tính năng hiện đại khác vào công việc.
– Hỗ trợ tối đa việc lưu trữ và sử dụng thông tin
Mọi thông tin, dữ liệu có thể lưu trữ tại một nguồn thống nhất trong SaaS dưới nhiều định dạng khác nhau và không bị giới hạn dung lượng. Đặc điểm này có thể khắc phục được hạn chế của các loại phần mềm thông thường với dữ liệu được lưu trong nhiều nguồn, dung lượng thiết bị lưu trữ thì giới hạn.
Việc tiếp cận và chia sẻ những nguồn dữ liệu cũng được tiến hành thuận tiện và đơn giản hơn, thông qua một vài thao tác cơ bản. Với SaaS, thông tin dữ liệu được chia sẻ nhanh hơn, chính xác hơn sẽ giúp làm công việc được tiến hành thuận lợi, đạt hiệu suất cao.
Hạn chế của SaaS
– Phụ thuộc vào đường truyền Internet
Cũng vì được thiết lập trên nền tảng web nên việc sử dụng SaaS phụ thuộc rất nhiều vào đường truyền Internet. Bạn bắt buộc phải có thiết bị kết nối mạng để truy cập vào kho dữ liệu. Nếu bạn đến những vùng không có mạng, lên máy bay hoặc gặp trục trặc về đường truyền thì hoạt động và công việc đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Ngay cả trong tình huống mạng không bị ngắt nhưng đường truyền kém ổn định hoặc tốc độ chậm thì việc sử dụng cũng gặp khá nhiều trở ngại.
– Tính bảo mật thông tin
Server của SaaS được đặt tại các nhà cung cấp chứ không đặt ở doanh nghiệp như khi sử dụng các phần mềm hệ thống thông thường. Điều này tạo nên nguy cơ về bảo mật dữ liệu vì toàn bộ dữ liệu đều được lưu trữ trên điện toán đám mây – một vị trí không đem lại cảm giác an toán cho nhiều công ty, doanh nghiệp.
Tuy nhiên, vấn đề bảo mật hiện nay vẫn liên tục được chú trọng và cải thiện. Các nhà cung cấp cũng cam kết bảo mật chặt chẽ hơn cho toàn bộ dữ liệu của bạn. Vì vậy, nếu tiếp cận với những nhà cung cấp uy tín thì việc triển khai SaaS không quá đáng ngại.
Sự khác biệt giữa SaaS, PaaS, IaaS và SaaP là gì?
| SaaS | PaaS | IaaS | SaaP | |
| Ý nghĩa | Software as a Services được hiểu là phần mềm như một dịch vụ | Software as a Product được hiểu là phần mềm như một sản phẩm | Platform as a Service được hiểu là nền tảng như một dịch vụ | Infrastructure as a Service được hiểu là hạ tầng như một dịch vụ |
| Đặc điểm | Là mô hình điện toán đám mây, phân phối mọi phần mềm và cung cấp phần mềm dưới dạng dịch vụ. Người dùng có thể truy cập thông qua Internet, tùy ý sử dụng dưới dạng Freemium (miễn phí) hoặc Premium (có trả phí theo gói) | Nhà phát triển cung cấp phần mềm dưới dạng sản phẩm. Người dùng phải bỏ tiền để mua nếu muốn sử dụng, tự chi trả chi phí phần cứng, bảo trì, cập nhật, lưu trữ | Cung cấp nền tảng cho nhà phát triển hoặc lập trình viên tự xây dựng đám mây của mình. Giúp các doanh nghiệp có thể giảm được chi phí trong việc mua và quản lý phần cứng, phần mềm và lưu trữ | Cung cấp tài nguyên công nghệ cho các doanh nghiệp như lưu trữ, máy chủ, mạng. |
| Sản phẩm ví dụ | Chẳng hạn như Google Drive, Prezi, Dropbox | Microsoft Office | Nổi bật như Google App Engine, Windows Azure | Nền tảng Amazon Web Services, VMware |
| Đối tượng khách hàng | Bất cứ ai có Internet | Bất cứ ai bỏ tiền ra để mua sản phẩm | Nhà phát triển, lập trình viên | Nhà phát triển và các công ty công nghệ |
Các câu hỏi thường gặp về SaaS
Tôi nên lựa chọn thế nào giữa SaaS và cài đặt offline?
Để trả lời câu hỏi này đầu tiên bạn phải xác định mức độ phức tạp của doanh nghiệp bạn. Dưới đây là những câu hỏi về doanh nghiệp giúp bạn xác định xem SaaS có phải là lựa chọn tối ưu hay không:
- Doanh nghiệp bạn có điểm gì khác biệt so với những doanh nghiệp cùng ngành là gì?
- Những phần mềm phổ thông hiện nay có cung cấp đủ các chức năng cơ bản bạn cần không?
- Mức độ tùy biến của phần mềm mà bạn dự đoán cần như thế nào?
Một khía cạnh quan trọng khác cần xem xét là ngân sách của bạn. Như đã đề cập ở trên, SaaS cho phép các doanh nghiệp với ngân sách hạn chế có khả năng phân chia chi phí sở hữu theo thời gian, cho phép ngay cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận và sử dụng phần mềm hiện đại và mạnh mẽ.
Hầu hết các ứng dụng dựa trên điện toán đám mây hiện nay có thể cung cấp trải nghiệm tương tự như việc cài đặt trên máy chủ tại doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đặc biệt là trong ngành sản xuất, việc triển khai trên điện toán đám mây vẫn có sự e ngại. Nhưng nếu bạn cần tính năng và công nghệ nhanh chóng và mạnh mẽ hơn, sử dụng điện toán đám mây vẫn là một sự lựa chọn ưu việt.
Tôi có thể thực hiện tùy biến với SaaS không?
Có! Ngày nay, phần mềm cloud đủ khả năng linh hoạt để sửa đổi tùy theo mục đích sử dụng của người dùng. Bạn có thể tùy chỉnh giao diện cũng như ẩn/hiện các trường dữ liệu bạn muốn. Ngoài ra một số tính năng cũng có thể được tắt/bật tùy ý.
Người dùng cũng có thể điều chỉnh được không gian làm việc cá nhân, chẳng hạn như bảng điều khiển hoặc danh sách tác vụ, chỉ hiển thị thông tin mà họ cần xem và phù hợp nhất với phong cách làm việc của họ.
Salesforce là SaaS hay PaaS?
Salesforce hiện là đơn vị cung cấp SaaS hàng đầu với nền tảng CRM, chỉ có sẵn trực tuyến, cũng như một số nền tảng SaaS dành cho tiếp thị, dịch vụ và Internet of Things. Tất cả mọi nền tảng này đều có thể được đóng gói và bán như phần mềm truyền thống.
SaaS và điện toán đám mây có khác nhau không?
Điện toán đám mây đề cập đến một tập hợp nhiều công nghệ cơ sở hạ tầng vô cùng phức tạp. Ở cấp độ cơ bản, điện toán đám mây có thể được xem là một bộ sưu tập bao gồm máy tính, máy chủ và cơ sở dữ liệu được kết nối với nhau theo cách mà người dùng thuê quyền truy cập để chia sẻ tài nguyên. Tài nguyên này khá linh hoạt để người mua có thể tự động tăng hoặc giảm mức độ mà họ muốn thuê.
SaaS, trong bản chất, là một phần của lĩnh vực điện toán đám mây. Tuy nhiên, điều quan trọng cần hiểu là không phải mọi mô hình SaaS đều được xây dựng và tích hợp trên cơ sở đám mây. Sản phẩm hoặc ứng dụng SaaS có thể được phát triển trên các thiết bị đầu cuối địa phương và sau đó triển khai trên máy chủ đám mây. Người dùng sử dụng sản phẩm này thông qua trình duyệt web. Ngày nay, hầu hết các tính năng cốt lõi trong kinh doanh, từ quản lý nhân sự đến kế hoạch hóa tài nguyên doanh nghiệp, đều có thể truy cập thông qua các ứng dụng SaaS.
Dữ liệu SaaS trên cloud có an toàn không?
Dữ liệu trên nền tảng đám mây chỉ an toàn đến mức bạn tự quản lý. Ngay cả khi bạn sử dụng các dịch vụ SaaS hàng đầu và tuân theo các tiêu chuẩn bảo mật nghiêm ngặt, dữ liệu của bạn có thể gặp nguy cơ nếu bạn hoặc nhân viên của bạn không tuân thủ các biện pháp bảo mật cơ bản.
Ví dụ, việc sử dụng mật khẩu bị rò rỉ hoặc chia sẻ thông tin đăng nhập có thể tạo cơ hội cho các tấn công. Thậm chí, thiết bị của bạn cũng có thể bị nhiễm virus hoặc phần mềm độc hại nếu bạn không thực hiện bảo vệ thích hợp.
Ngoài ra, các cuộc tấn công vào hệ thống máy chủ đám mây cũng có thể xảy ra, vì không có giải pháp bảo mật nào là tuyệt đối. Tuy nhiên, sử dụng dịch vụ SaaS có thể giúp giảm một phần công việc liên quan đến bảo mật và bảo vệ dữ liệu, nếu bạn không muốn phải tự mình cập nhật và bảo vệ các giải pháp phần mềm truyền thống của mình.
