Trong cộng đồng lập trình, việc khám phá những ngôn ngữ mới luôn được coi là quan trọng và không hề mới mẻ. Giống như C++, Python, thì hiện tại, JavaScript đang trở thành một xu hướng mới nhờ vào tính linh hoạt của nó. Nếu bạn đang bắt đầu tìm hiểu về JavaScript, có thể bạn đã nghe nói về NodeJS và đang tự đặt câu hỏi: “NodeJS là gì?” Nếu bạn đang do dự về việc nên học NodeJS hay không, hãy tiếp tục đọc bài viết này để có câu trả lời.
NodeJS là gì?
NodeJS là một nền tảng phát triển ứng dụng web và back-end được xây dựng trên cơ sở của JavaScript. Điều đặc biệt ở NodeJS là khả năng sử dụng JavaScript cả phía máy chủ, cho phép nhà phát triển viết mã và xử lý các yêu cầu HTTP từ máy chủ.
Với khả năng xử lý hàng nghìn kết nối đồng thời mà vẫn duy trì hiệu suất cao, NodeJS là một công cụ mạnh mẽ giúp đơn giản hóa quá trình phát triển các ứng dụng web phức tạp. Sự linh hoạt của NodeJS cũng đồng điệu với một cộng đồng phát triển đông đảo, cung cấp hàng nghìn package mã nguồn mở để hỗ trợ, giúp nhà phát triển xây dựng ứng dụng web nhanh chóng và hiệu quả hơn bao giờ hết.
Lý do khiến bạn phân vân khi học NodeJS
Có thể có nhiều lý do khiến bạn phân vân về việc học NodeJS, dưới đây là một số lý do phổ biến:
Đòi hỏi kiến thức cơ bản về lập trình
NodeJS là một công nghệ phát triển back-end, do đó để hiểu và sử dụng NodeJS, bạn cần phải có kiến thức cơ bản về lập trình, đặc biệt là kiến thức về JavaScript. Nếu bạn không có kiến thức nền tảng này, thì việc học NodeJS có thể trở nên khó khăn.
Cần tìm hiểu thêm về các công nghệ liên quan
Nếu bạn muốn phát triển các ứng dụng web với NodeJS, thì bạn cần phải tìm hiểu thêm về các công nghệ liên quan như HTML, CSS, JavaScript, AngularJS, ReactJS, VueJS… Việc học các công nghệ này có thể đòi hỏi nhiều thời gian và công sức.
Thị trường lao động
Mặc dù NodeJS là một nền tảng phổ biến cho việc phát triển back-end, thực tế là thị trường lao động không luôn đòi hỏi sự chuyên gia về NodeJS. Đối với những người đang tìm kiếm cơ hội việc làm hoặc muốn tham gia vào các dự án liên quan đến NodeJS, việc hiểu rõ về nhu cầu của thị trường là quan trọng.
Tuy nhiên, nếu bạn có kế hoạch phát triển các ứng dụng web phức tạp, thời gian thực hoặc dự án IoT, việc nắm vững NodeJS là rất hữu ích và đáng để đầu tư. Sự đam mê và quyết tâm học hỏi đều quan trọng; việc học NodeJS không chỉ giúp bạn cập nhật kỹ năng mà còn mở ra nhiều cơ hội trong sự nghiệp của bạn.
Có nên học NodeJS không?
Việc học NodeJS hoàn toàn phụ thuộc vào mục đích và mục tiêu của bạn. Nếu quan tâm đến việc phát triển ứng dụng web và back-end, NodeJS là một công nghệ hữu ích để tìm hiểu.
NodeJS cho phép sử dụng JavaScript cho việc viết mã phía máy chủ, giúp bạn có thể sử dụng cùng một ngôn ngữ lập trình cho cả phía client và server. Điều này không chỉ giúp giảm độ phức tạp mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển các ứng dụng web.
NodeJS được thiết kế để xử lý hàng nghìn kết nối đồng thời với hiệu suất cao, giúp làm cho quá trình phát triển các ứng dụng web phức tạp trở nên dễ dàng hơn.
Bên cạnh đó, NodeJS có một cộng đồng phát triển đông đảo với hàng nghìn package mã nguồn mở được phát triển, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển ứng dụng web một cách nhanh chóng và tiện lợi.
Những ứng dụng của NodeJS
Trước khi học về NodeJS thì bạn phải biết đến ứng dụng của nó bao gồm những gì. Dưới đây là một số ví dụ về ứng dụng của NodeJS:
- Ứng dụng real-time chat: NodeJS được sử dụng để phát triển ứng dụng real-time chat như Facebook Messenger, Slack, hay Discord. NodeJS có thể xử lý hàng nghìn kết nối đồng thời với hiệu suất cao, giúp cho việc truyền tải và xử lý dữ liệu trong thời gian thực trở nên dễ dàng hơn.
- Ứng dụng back-end cho các ứng dụng web: NodeJS được sử dụng để xây dựng các backend cho các ứng dụng web như Uber, Netflix, hay LinkedIn. NodeJS giúp cho việc xử lý yêu cầu HTTP đến và đi từ máy chủ trở nên dễ dàng hơn, đồng thời cho phép các nhà phát triển sử dụng cùng một ngôn ngữ lập trình cho cả phía client và server.
- Ứng dụng IoT (Internet of Things): NodeJS được sử dụng để phát triển các ứng dụng IoT như Smart Home hay Industrial Automation. NodeJS có thể kết nối và truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị thông qua các giao thức như MQTT hay WebSocket.
- Ứng dụng Stream Processing: NodeJS có thể được sử dụng để xử lý và phân tích dữ liệu trực tiếp (stream processing) từ các nguồn như sensors, log files, hay social media. Điều này giúp cho việc phân tích và xử lý dữ liệu trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Đây chỉ là một số ví dụ về ứng dụng của NodeJS. Trong thực tế NodeJS còn được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau và có thể được tích hợp vào nhiều lĩnh vực khác nhau.
Hành trang cần thiết khi học NodeJS
Để học NodeJS, ngoài một tâm hồn đẹp thì bạn cần trang bị những kiến thức và kỹ năng sau đây:
- Kiến thức cơ bản về lập trình: NodeJS là một công nghệ phát triển back-end, do đó, để hiểu và sử dụng NodeJS, bạn cần có kiến thức cơ bản về lập trình, đặc biệt là kiến thức về JavaScript.
- Kiến thức về HTML và CSS: Nếu bạn muốn phát triển các ứng dụng lập trình web NodeJS, thì bạn cần phải hiểu và sử dụng HTML và CSS để thiết kế giao diện cho ứng dụng.
- Kiến thức về các framework JavaScript: Ngôn ngữ lập trình NodeJS là một framework JavaScript, do đó bạn cần phải tìm hiểu và sử dụng các framework như AngularJS, ReactJS, hoặc VueJS.
- Kiến thức về database: Để phát triển các ứng dụng web với NodeJS, bạn cần phải tìm hiểu và sử dụng các database như MySQL, MongoDB hoặc Redis.
- Kỹ năng sử dụng các công cụ phát triển: Bạn cần phải hiểu và sử dụng các công cụ phát triển như Git, npm, Visual Studio Code, hoặc WebStorm.
- Thái độ học tập: NodeJS là một công nghệ phát triển không ngừng nghỉ, vì vậy, bạn cần có thái độ học tập và cập nhật kiến thức mới liên tục.
Những IDE code NodeJS
Để bắt đầu với những câu lệnh đầu tiên của NodeJS thì chắc hẳn chúng ta cần có một trình biên dịch. NodeJS không phải là một ngôn ngữ lập trình mà là một môi trường chạy mã JavaScript. Do đó, bạn không cần trình biên dịch để biên dịch mã JavaScript của bạn thành mã máy. Thay vào đó, NodeJS sử dụng trình thông dịch để chạy mã JavaScript của bạn trên máy tính của bạn.
Tuy nhiên, bạn vẫn cần một trình soạn thảo mã để viết mã NodeJS. Dưới đây là một số trình soạn thảo mã phổ biến cho NodeJS:
- Visual Studio Code
- Sublime Text
- Atom
- WebStorm
- Notepad++
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các trình biên dịch mã JavaScript như Babel để biên dịch mã JavaScript của bạn thành các phiên bản tương thích với các trình duyệt cũ hơn. Tuy nhiên, điều này không liên quan đến NodeJS.
Những trang web hỗ trợ học NodeJS miễn phí
Nếu bạn đang tìm một khóa học lập trình NodeJS thì ngay dưới đây sẽ là một số trang web hỗ trợ học NodeJS miễn phí dành cho bạn:
- NodeSchool: Là một tổ chức phi lợi nhuận cung cấp các khóa học NodeJS miễn phí với các chủ đề từ cơ bản đến nâng cao.
- FreeCodeCamp: Là một nền tảng học tập trực tuyến miễn phí cung cấp khóa học NodeJS và các chủ đề lập trình khác như HTML, CSS, JavaScript, React,… Hỗ trợ nhiều cho bạn học NodeJS căn bản.
- Udemy: Udemy cung cấp các khóa học NodeJS miễn phí và trả phí. Bạn có thể tìm kiếm các khóa học NodeJS trên trang web của Udemy và lựa chọn khóa học phù hợp với nhu cầu của bạn.
- Codecademy: Codecademy cung cấp các khóa học NodeJS miễn phí với các bài học trực tuyến và chức năng thực hành mã.
- W3Schools: W3Schools là một trang web giáo dục lập trình miễn phí cung cấp các hướng dẫn NodeJS, tài liệu và ví dụ thực tế.
- MDN Web Docs: MDN Web Docs cung cấp các hướng dẫn NodeJS miễn phí và các tài liệu lập trình khác như HTML, CSS và JavaScript.
Bạn có thể sử dụng các trang web này để bắt đầu học NodeJS và nâng cao kỹ năng lập trình của mình. Hoặc có thể tham gia vào các khoá học lập trình NodeJS để được hướng dẫn bài bản, có lộ trình rõ ràng hơn. Từ đó giúp đi nhanh hơn.
Ưu và nhược điểm của NodeJS mà bạn nên biết
Ưu điểm
- Hướng đối tượng không đồng bộ giúp xử lý nhiều yêu cầu cùng lúc.
- JavaScript là ngôn ngữ lập trình dễ học và phổ biến.
- Khả năng chia sẻ mã nguồn giữa client và server.
- NPM(Node Package Manager) và module Node đang phát triển mạnh mẽ, giúp quản lý các thư viện dễ dàng hơn.
- Sự hỗ trợ tích cực từ cộng đồng.
- Hỗ trợ xử lý luồng các tệp có kích thước lớn.
Nhược điểm
- Không thể mở rộng, do đó không tận dụng được lợi thế của mô hình đa lõi trong các phần cứng cấp server hiện nay.
- Khó làm việc với các cơ sở dữ liệu quan hệ.
- Các callback lồng nhau có thể dẫn đến sự phức tạp và khó khăn trong quản lý code.
- Yêu cầu có kiến thức về JavaScript đầy đủ để sử dụng tối đa.
- Không phù hợp cho các tác vụ yêu cầu sử dụng nhiều CPU.
Node.js hiện nay đã trở thành một công cụ quan trọng và rộng rãi được sử dụng trong xây dựng ứng dụng web và server-side bởi các công ty và doanh nghiệp trên khắp thế giới. Với những ưu điểm như xử lý không đồng bộ, đa nhiệm và khả năng stream các file lớn, Node.js đặc biệt phù hợp cho việc phát triển các ứng dụng phức tạp đòi hỏi hiệu suất cao.
Tuy nhiên, việc làm việc với cơ sở dữ liệu quan hệ và khả năng mở rộng của Node.js vẫn đưa ra một số thách thức. Dù vậy, với sức mạnh và linh hoạt của nó, Node.js vẫn là một công nghệ phát triển phổ biến và tiên tiến trong ngành công nghiệp công nghệ thông tin, và có vẻ sẽ duy trì tầm quan trọng của mình trong tương lai.
Bài viết này hy vọng mang lại cho bạn cái nhìn sâu sắc hơn về Node.js, giúp bạn hiểu rõ hơn về công nghệ này và hỗ trợ quá trình học của bạn. Việc học một kiến thức mới luôn đồng nghĩa với sự phát triển trong lĩnh vực lập trình.