Session và Cookie là hai thuật ngữ quen thuộc trong lập trình web, thường xuyên được nhắc đến. Bài viết này sẽ giải thích sự khác biệt giữa chúng và tìm hiểu lúc nào nên sử dụng session hay cookie.
Session là gì?
Session là một khái niệm phổ biến trong lĩnh vực tạo website và công nghệ thông tin. Được biết đến như một phiên làm việc, session không phải là điều được quan tâm rộng rãi, mà thường chỉ thu hút sự chú ý của những người đam mê và làm việc trong ngành công nghiệp công nghệ thông tin.
Trong lập trình web, session đóng vai trò quan trọng, đặc biệt khi người dùng thực hiện các chức năng như đăng nhập hoặc đăng xuất trên các trang web. Nếu không có session, việc thực hiện những chức năng này trở nên khó khăn. Một cách đơn giản để hiểu về session là xem nó như một chương trình hoặc phương thức được sử dụng để lưu trữ thông tin cá nhân của người dùng trong quá trình họ tương tác với trang web. Điều này giúp duy trì trạng thái làm việc của người dùng và liên kết thông tin với cơ sở dữ liệu khi cần thiết.
Định nghĩa Session là gì?
Dữ liệu của phiên (session) được ghi vào một tệp nào đó trên máy chủ. Hành động lưu trữ dữ liệu trong phiên không phụ thuộc vào sự quyết định của người dùng. Tuy nhiên, thông thường, phiên chỉ lưu giữ những thông tin ngắn hạn. Ví dụ, khi bạn thêm sản phẩm vào giỏ hàng mà chưa thanh toán, phiên sẽ lưu trữ thông tin đó trong khoảng thời gian ngắn và giữ nguyên cho đến khi bạn đăng xuất.
Tại sao nên sử dụng session?
Trong quá trình tương tác với máy tính, việc tạo ra một cơ chế giao tiếp hiệu quả giữa trình duyệt và hệ thống máy chủ website là quan trọng để thực hiện các công việc và đáp ứng đúng nhu cầu cá nhân của người sử dụng. Tuy nhiên, làm thế nào chúng ta có thể phân biệt giữa các trình duyệt khi người dùng truy cập, đặc biệt là trong trường hợp cần thiết cho một trang web bán hàng?
Mỗi trình duyệt web, như Chrome, Firefox, Safari, hay Edge, đều có các đặc điểm và hành vi riêng biệt. Cách chúng xử lý và hiển thị trang web có thể khác nhau, và điều này ảnh hưởng đến trải nghiệm của người sử dụng. Để phân biệt, có một số phương pháp thường được sử dụng.
Một trong những cách đơn giản là kiểm tra thông tin định danh của trình duyệt. Mỗi trình duyệt sẽ gửi các dòng thông tin như User-Agent string đến máy chủ khi người dùng truy cập một trang web. Điều này chứa thông tin về trình duyệt và phiên bản cụ thể, giúp máy chủ nhận diện loại trình duyệt đang được sử dụng.
Ngoài ra, có thể sử dụng các kỹ thuật JavaScript để kiểm tra tính năng và hỗ trợ của trình duyệt. Việc này giúp xác định xem trình duyệt có thể hiển thị và thực hiện các chức năng cụ thể mà trang web cần hay không.
Trong trường hợp của trang web bán hàng, việc phân biệt trình duyệt có thể quan trọng để đảm bảo rằng trang web được hiển thị đúng cách trên mọi nền tảng và người dùng có được trải nghiệm mua sắm trơn tru. Các nhà phát triển thường thực hiện kiểm thử và tối ưu hóa trang web để tương thích tốt với nhiều trình duyệt khác nhau, giúp đảm bảo tính tương thích và sự ổn định của trang web. Một trang web bán hàng cần:
- Phân biệt đâu là hệ thống máy của bạn, đâu là của người khác, phân biệt được các lượt truy cập tới hệ thống máy chủ từ các máy tính khác nhau.
- Lưu trữ các sản phẩm được bỏ vào giỏ hàng: khi lựa chọn sản phẩm, không phải bất kỳ sản phẩm nào được thêm vào giỏ hàng cũng có thể đi đến bước thanh toán. Do đó, các sản phẩm còn lại sẽ được lưu trữ để phòng trường hợp bạn muốn mua bất cứ lúc nào.
Với những trường hợp trên, session sẽ có nhiệm vụ lưu trữ và giải quyết tất cả các vấn đề trên. Có thể thấy rằng, session rất đa năng trên cương vị của mình.
Session phân biệt được các lượt truy cập tới hệ thống máy chủ từ các máy tính khác nhau
Session được sử dụng như thế nào?
Một phiên (session) bắt đầu khi máy khách (client) gửi yêu cầu đến máy chủ (server). Trong suốt quá trình tồn tại, từ một trang đến trang khác trong ứng dụng web, phiên chỉ kết thúc khi thời gian timeout hết hoặc khi người dùng đóng ứng dụng. Các giá trị của phiên được lưu trữ trong một tệp trên máy chủ.
Chẳng hạn, khi bạn thực hiện quá trình đăng nhập vào một trang web với tài khoản đã đăng ký trước đó, máy chủ sẽ xác minh thông tin và sau đó tạo ra một tệp chứa dữ liệu cần lưu trữ cho người dùng khi thông tin xác minh là đúng.
Session đóng vai trò như thế nào trong Google Analytics?
Google Analytics là một trong những dịch vụ miễn phí của Google, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin thống kê về lượt truy cập trang web. Nó không chỉ đơn thuần là công cụ thống kê, mà còn là một ứng dụng không thể thiếu đối với giới Marketing.
Được tích hợp với Google Analytics, người sử dụng có thể theo dõi chi tiết về lượt truy cập trang web, thông tin về các thiết bị sử dụng (điện thoại, máy tính, laptop), và địa điểm truy cập của người dùng. Nhờ vào những thông tin này, giới Marketing có thể đánh giá tương tác trang web, xác định các trang có lượt truy cập cao, và đo lường thời gian mà người dùng dành trên trang.
Đặc biệt, Google Analytics giúp phân tích session, một chỉ số quan trọng đo lường sự tương tác giữa người dùng và trang web trong khoảng thời gian nhất định. Mỗi session không chỉ đơn thuần là một lượt truy cập, mà còn bao gồm nhiều lượt xem với các nội dung khác nhau. Quy trình này diễn ra liên tục, từng giờ, ngày và thậm chí là hàng tháng. Khi một session kết thúc, session mới sẽ được tạo ra, đảm bảo việc theo dõi liên tục và chính xác của tương tác trang web.
Session là một chỉ số quan trọng trong Google Analytics
Cách tính session trong Google Analytics
Kết thúc session sau 30 phút nếu không tương tác
Trong Google Analytics, mỗi phiên sử dụng được tính khi người dùng bắt đầu truy cập trang web. Nếu không có hoạt động hoặc tương tác nào xảy ra trên trang, phiên sẽ tự động kết thúc sau 30 phút. Tuy nhiên, có thể thay đổi thời gian này tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể.
Ngoài ra, phiên cũng có thể kết thúc nếu người dùng đóng trình duyệt hoặc chuyển sang một trang web khác với tên miền khác. Nếu quay lại trang web trong khoảng 30 phút kể từ khi phiên trước kết thúc, phiên trước đó sẽ tiếp tục. Trong thời gian này, nếu có tương tác với trang web, Google Analytics sẽ gia hạn phiên thêm 30 phút.
Tự động chấm dứt sau 12 giờ
Thời gian quy định là 30 phút sẽ không còn đúng khi bạn truy cập vào trang web lúc 12 giờ sáng. Khi truy cập vào thời gian này, những session cũ của 12 giờ trước sẽ bị kết thúc và một session mới sẽ được tạo ra vào 12 giờ sáng lúc đó.Có thể hiểu một cách đơn giản, các session sẽ tự động kết thúc khi chuyển sang ngày mới chứ không theo quy tắc 30 phút.
Một vài trường hợp khác
Session sẽ tự kết thúc khi có sự thay đổi về chiến dịch trực tuyến: khi bạn tìm kiếm từ khóa nào đó và truy cập trang web, một session sẽ được mở ra. Sau đó bạn tiếp tục truy cập vào một trang khác để tìm từ khóa thì một session khác tiếp tục được mở. Lúc này bạn đang có 2 từ khóa và 2 session.Khi sử dụng hai trình duyệt khác nhau cùng một lúc: một session mới được mở ra khi session cũ chưa kết thúc xảy ra nếu bạn mở hai trình duyệt khác nhau (kể cả tap ẩn danh).
Làm thế nào để phân biệt được session và cookie?
Cùng là lưu trữ dữ liệu, session và cookie khác nhau như thế nào?
Đều nắm vai trò lưu giữ thông tin của người dùng khi truy cập vào website do đó mà hai khái niệm này thường dễ bị nhầm lẫn. Làm thế nào để phân biệt hai thuật ngữ này cũng như áp dụng chúng vào trường hợp nào? Một vài những đặc điểm cơ bản giúp bạn phân biệt session và cookie như:
- Không gian lưu trữ dữ liệu: cookie được lưu trữ trực tiếp trên trình duyệt của người dùng còn session không được lưu trữ trên trình duyệt của người dùng.
- Đối tượng lưu trữ: dữ liệu của cookie được lưu trữ ở phía máy khách (client) còn dữ liệu của session được lưu trữ ở phía máy chủ (server).
- Sửa đổi dữ liệu: do được lưu trữ trên máy client nên các dữ liệu của cookie có thể dễ dàng bị sửa đổi, đánh cắp hoặc xóa. Dữ liệu trên session không thể dễ dàng sửa đổi như vậy bởi nó được lưu trữ trên server.
- Thời hạn: dữ liệu của cookie có sẵn trong trình duyệt của người dùng cho đến khi hết hạn. Còn dữ liệu của session có sẵn khi trình duyệt khởi chạy và sẽ bị mất thông tin khi đóng trình duyệt.
Tổng kết
Chúng tôi đã tổng hợp và chia sẻ những thông tin quan trọng về session trong bài viết này. Bạn đã có hiểu biết sâu sắc hơn về khái niệm session chưa? Tổng quát, session là một yếu tố quan trọng trong việc thu thập thông tin, đóng vai trò quan trọng trong các chương trình và ứng dụng. Đặc biệt, session là một chỉ số quan trọng trong Google Analytics, một công cụ quan trọng giúp phân tích và đánh giá tương tác của người dùng với trang web. Khi bạn có kiến thức rõ ràng về các chức năng của session, bạn sẽ có khả năng ứng dụng chúng hiệu quả trong công việc quản lý và phát triển trang web.